Een sustainable university met een focus op agro and food: een recept voor constant gedoe over catering op de campus. Terwijl de een zich zorgen maakt over zijn bankrekening na een lunch in een WUR-restaurant, roept de ander om een volledig veganistisch aanbod, inclusief het verbannen van guilty pleasures zoals gefrituurde snacks, natuurlijk. Ook bij elke sessie die we intern organiseren op campus, krabben wij ons achter de oren: wat moeten we onze gasten serveren dat voldoet aan alle eisen qua smaak, prijs, duurzaamheid, inclusie en dan ook graag lokaal geproduceerd. Kunnen deze tegenstrijdige wensen wel naast elkaar bestaan? Vorig jaar nog is gepoogd de discussie te beslechten via een Bitterbal Dialoog. Maar het blijft knellen: zullen bitterballen en duurzaamheid elkaar ooit gemakkelijk verdragen?
Goed om in dat kader de bitterbal, die typisch Nederlandse snack, eens onder de loep te nemen. Want laten we eerlijk zijn, de bitterbal die vaak juist torn opwekt, is misschien wel de ultieme use-case voor hybride voeding binnen de eiwittransitie.
Het blijft knellen: zullen bitterballen en duurzaamheid elkaar ooit gemakkelijk verdragen?
Waar de meeste hybride producten (denk aan de erwten-gehaktmix van Lidl) moeite hebben om consumenten te verleiden, weet de bitterbal zich al decennia lang onmiskenbaar te handhaven. Meng wat dierlijk eiwit met tarwegluten en tarwevezels (lees: bloem of paneermeel), en voilà! Een gerecht met minder duur dierlijk eiwit. De traditionele rundvleesbitterbal, die met veel bombarie uit de WUR-kantines dreigt te verdwijnen, bestaat voor slechts 5 procent uit vlees (minder vlees dan de meeste hybride producten!). Volgens de richtlijnen voor gezonde en duurzame voeding zou je zelfs 42 bitterballen per dag kunnen eten en nog steeds onder de grens voor rood vlees blijven!
De ultieme les? Laten we het ons bij WUR rondom de kantines en automaten niet te moeilijk maken. Het leven is al zwaar genoeg. Wellicht gewoon een schaal bitterballen terwijl we wat brainstormen over bijvoorbeeld die 80 miljoen euro bezuiniging die eraan komt. Financieel hoop ik op een oplossing zo hybride als een bitterbal: een beetje kaasschaaf, wat minder arbeidsplekken, wat minder overhead en wellicht wat minder dure catering. There’s no such thing as a free lunch immers, ook niet met bitterballen.
Guido Camps (40) is dierenarts en onderzoeker bij Humane Voeding en OnePlanet. Hij houdt van bakken, bijen houden en bijzondere dieren.
