Trump in Wageningen

Tekst Marieke Enter en Dominique Vrouwenvelder

Trump raast als een oranje olifant door de porseleinkast van de Amerikaanse wetenschap. Klimaatverandering bestaat niet meer en een aantal van zijn decreten blokkeren onderzoek naar sekse, gender, diversiteit en inclusiviteit. Onderwerpen van studies en onderzoek die ook in Wageningen te vinden zijn. Reikt de invloed van Trump al tot de campus?

Exit expert

Cathelijne Stoof, Vuurgeograaf:
‘Ja, ik heb het Trump-beleid al ondervonden. Voor mijn PyroLife-project hebben we een werkgroep over diversity, equity and inclusivity in relatie tot natuurbranden. Het is een internationale werkgroep, gesteund door graduate school WIMEK, waarbij studenten, PhD’ers, junior en senior onderzoekers van allerlei disciplines samenwerken. Natuurbrandenonderzoek is traditioneel een vakgebied waar vrouwen ondervertegenwoordigd zijn. We analyseren onder meer de diversiteit aan onderzoekers in het vak en we ontwikkelen een visie over hoe een diverse en inclusieve ‘natuurbranden-onderzoeks- en onderwijswereld’ eruit zou moeten zien. Vanwege de nieuwe politiek in de VS heeft een van onze Amerikaanse leden zich terug moeten trekken, een expert op dit onderwerp.’

Dag data

Alek Gerard-Ursin, masterstudent Biosystems Engineering:
‘De afgelopen weken kon ik niet altijd bij de data die ik nodig heb voor mijn masterthesis. Het ene moment waren de sites in de lucht, het andere moment lagen ze er weer uit. Mijn thesis gaat over geo-informatica. Ik bestudeer het stadsontwerp van Los Angeles en hoe de vorm van de stad zich verhoudt tot omgevings- en maatschappelijke problemen. ‘Onlangs, vlak voor een deadline, wilde ik de Normalized Difference Vegetation Index raadplegen. Deze data worden vergaard door de National Agricultural Imagery Program dat door de overheid gefinancierd wordt. Hun sites lagen eruit en ik kon niet verder.

‘Ik moest het vervolgens doen met opensource-databases zoals OpenStreetMap. Maar die zijn wetenschappelijk gezien minder betrouwbaar omdat iedereen eraan kan bijdragen. De kwaliteit van de data die ik nu heb, is lager dan ik zou willen. Omdat het ‘slechts’ om mijn masterthesis gaat, is dat aanvaardbaar, maar ik heb toch liever dat ik zeker weet dat dingen kloppen.’

Angstaanjagend

Inga Winkler, universitair hoofddocent Mensenrechten bij de Law Group:
‘Voor mijn onderzoeksproject (zie pagina 30, red.) wil ik trans- en non-binaire activisten interviewen in de VS. Maar er zijn nu natuurlijk grote zorgen over hoe openlijk ze kunnen spreken en over vertrouwelijkheid en hun veiligheid. Het is zo’n terugval. Ik heb nog geen antwoord op de vraag hoe we op deze politieke verschuiving moeten reageren, of hoe we solidariteit en steun kunnen tonen aan mensen die het meest getroffen zijn door dit beleid. De situatie is echt angstaanjagend.’

Groot verlies

Margreet van der Burg, senior universitair docent genderstudies bij Kennis, Technologie & Innovatie en lead voor WUR’s Gender+ Equality Plan:
‘Gendergelijkheid was jarenlang een belangrijke pijler voor USAID. Ze hadden wereldwijd veel vernieuwde projecten, ook op het gebied van landbouw en voedselzekerheid. Op de website was daarover altijd veel informatie te vinden, inclusief data. Kort nadat Trump dit federatieve onderdeel voor buitenlandse ontwikkelingshulp stopzette, bleek dat alle informatie offline was gehaald. Je kreeg de melding ‘not available’, met uitleg van Trumps decreet. Ik heb er nu niet direct last van, maar voor genderstudies is het een groot verlies dat deze belangrijke informatiebron – in elk geval voorlopig – verloren lijkt.’

Ontsteltenis

Robbert Biesbroek, hoogleraar Public Governance and Climate Change Adaptation en coördinerend hoofdauteur van het vorige IPCC-rapport:
‘De VS vervulden altijd een belangrijke rol in klimaatonderzoek. Op dit moment ondervind ik nog niet veel last van de Trump-decreten, maar ik verwacht dat dat snel gaat veranderen. Zo werk ik veel samen met Amerikaanse onderzoekers aan projecten en onderzoeksvoorstellen en de financiering daarvan droogt razendsnel snel op – tot hun ontsteltenis. Bij dataverzameling speelt hetzelfde. Een grote hoeveelheid klimaatdata is al offline gehaald, bijvoorbeeld van de National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA). En het is onduidelijk of nieuwe data verzameld kunnen worden. Ook bijvoorbeeld het Hurricane Center verzamelt nog maar beperkt data. Lastig voor korte termijn, maar erger nog is dat een gat ontstaat in de langjarige dataverzameling, of dat historische datareeksen verdwijnen. Misschien is het enige lichtpuntje dat op de IPCC-bijeenkomst vorige week in China bleek dat klimaat – ondanks het ontbreken van een Amerikaanse delegatie –onveranderd een belangrijk thema blijft voor politieke leiders.’

Ban op universiteitsprotesten 
Trump dreigde eerder om protesterende niet-Amerikaanse studenten het land uit te zetten. Vorige week voegde hij daar op sociale media aan toe dat onderwijsinstellingen hun overheidsfinanciering riskeren als ze illegale protesten toestaan en dat Amerikaanse studenten uit hun opleiding worden gezet of gearresteerd.
Joost Jongerden, universitair hoofddocent bij Rurale Sociologie en nauw betrokken bij WUR’s Palestina-pressiegroep, reageert: ‘Wat we zien, is een onderwerping van hoger onderwijs en wetenschap aan de politiek. Dit onderstreept het belang van academische vrijheid: om kwesties binnen het academische vakgebied te onderzoeken en te bespreken, en om bevindingen te onderwijzen en te publiceren zonder inmenging van buitenaf, ook niet van politici en instellingsbestuurders. Maar wat zagen we afgelopen jaar? Onder meer de KNAW die een Kamermotie tot politieke bemoeienis een aanmoediging noemt (motie Eerdmans, red.) en rectoren die schrijven de relaties van hun instellingen alleen te willen beëindigen op aanwijzing van de minister of het kabinet. Flagrante schendingen van academische vrijheid. Als we ons zorgen maken over wat er in de VS gebeurt, moeten we ook de onderwerping van wetenschap aan politiek in eigen huis bevragen.’

Lees ook:

Kippenvel van mail uit VS

Column Sjoukje Osinga: MWGA

[De Neus] De Golf van WUR