Jaarlijks promoveren ruim 250 phd’ers bij WUR. Onmogelijk de proefschriften allemaal te beschrijven en samen te vatten. In de rubriek Proefschriften in ’t kort de keuze van onze wetenschapsredacteuren.
Slim sproeien
Sproeidrogen is een veelgebruikte methode in de voedingsindustrie om poeder te vormen uit een oplossing. Een nevel van druppels wordt daarbij zodanig verhit, dat de vloeistof verdampt en een poeder achterblijft. Maar het ene poeder is het andere niet. De poedervorm hangt nauw samen met onder meer de temperatuur en toevoegingen aan de oplossing. Anneloes van Boven ontrafelde de invloed daarvan op het gevormde poeder en stelde richtlijnen op voor het sturen naar de gewenste vorm. Ingewikkelde stof.
From mist to matter.
Anneloes P. van Boven. Promotoren Maarten Schutyser en Reinhard Kohlus (Universiteit van Hohenheim, Duitsland)
Vette gisten
Gisten kunnen een duurzaam alternatief zijn voor de productie van oliën en vetzuren uit palmolie. Dat spaart tropisch bos. De Turkse Zeynep Efsun Duman-Özdamar onderzocht hoe ze Cutaneotrichosporon oleaginosus kan aansporen tot een zo hoog mogelijke productie van de gewenste olie. De gist maakt van nature olie die vergelijkbaar is met palmolie. Met de juiste voeding, bij optimale temperatuur en met wat genetische ingrepen zweepte ze de productie tot grote hoogte op. Hoog genoeg om als microbieel celfabriekje de palmboom naar de kroon te steken. En dat is goed nieuws.
Engineering oleaginous yeasts for a bio-based future.
Zeynep Efsun Duman-Özdamar. Promotoren Vitor Martins dos Santos, María Suárez Diez en Jeroen Hugenholtz (Universiteit van Amsterdam)
Vaccin-wonderland
Het landschap van de vaccinontwikkeling is sinds corona diverser dan ooit. De Spanjaard Jorge Armero Giménez draagt met een nieuwe methode bij aan dat wonderland. Hij ontwikkelde een nieuwe manier om virusachtige deeltjes te maken, die toegediend als vaccin een immuunreactie oproepen. Hij gebruikt cellen van de tabaksplant als fabriekjes om die virusachtige deeltjes te maken. Niet de hele cel, maar alleen de eiwitproducerende machinerie. De methode heet ALiCE (Almost Living Cell-free Expression) en is een knipoog naar het boek van Lewis Carroll. Door ingenieuze chemie kunnen antigenen van willekeurig welke ziekmaker aan het virusachtige deeltje worden gehecht. ALiCE is daarmee, volgens Giménez, een veelbelovend platform om snel te kunnen handelen bij een volgende pandemie.
ALiCE’s adventures in Vaccinialand.
Jorge Armero Giménez. Promotor Geert Smant