MKZ treft zogenoemde evenhoevigen zoals koeien, (water)buffels, varkens, schapen, geiten, lama’s en alpaca’s. Foto Shutterstock Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) en veterinair laboratorium Royal GD hielden woensdagmiddag een webinar over mond-en-klauwzeer (MKZ). Het volgt op de bekendmaking van afgelopen maandag dat er in Nederland kalveren zijn geïmporteerd die afkomstig zijn uit de Duitse deelstaat waar vorige week MKZ is vastgesteld.
De voedsel- en warenautoriteit NVWA neemt bloedmonsters af van de ruim 3600 kalveren. Die worden in Wageningen bij WBVR onderzocht op de aanwezigheid van het MKZ-virus. ‘Op dit moment is er geen aanleiding om te denken dat MKZ aan de orde is in Nederland. Maar het is goed om alert te zijn. En er leven ook veel vragen in het veld’, zo introduceerde gespreksleider Lotte Roos van Royal GD het bliksemsnelle initiatief voor het webinar.
MKZ-kennis opfrissen
Het webinar, dat WBVR en Royal GD organiseerden op verzoek van het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur, was primair bedoeld om de MKZ-kennis van veehouders, dierenartsen en andere belanghebbenden op te frissen. Niet iedereen heeft die kennis (nog) paraat. De laatste keer dat Nederland een MKZ-uitbraak kende, was in 2001. En de nieuwe generatie veehouders en dierenartsen heeft de ziekte überhaupt nog nooit meegemaakt.
Tijdens het webinar lichtte GD’er en landbouwhuisdierenarts Emma Strous mede aan de hand van foto’s de belangrijkste ziekteverschijnselen toe, zodat de toehoorders de symptomen – als de ziekte toch opduikt in Nederland – snel herkennen en ze snel de juiste maatregelen kunnen nemen. Ook stond ze stil bij preventie. Met hygiënemaatregelen kunnen veehouders het risico op besmetting aanzienlijk reduceren.
Virus en vaccinaties
WBVR-onderzoeker Aldo Dekker belichtte MKZ van de virologische kant. Zo gaf hij uitleg over de virus-typering en de testprocedures. Ook ging hij in op de eventuele mogelijkheid voor noodvaccinaties. In tegenstelling tot in 2001, toen 270 duizend dieren preventief werden geruimd, valt met moderne tests het onderscheid te maken tussen antistoffen vanuit een ‘veldbesmetting’ en die vanuit een vaccinatie.
Dekker legde daarnaast uit waarom er enige tijd overheen gaat voordat WBVR definitieve testresultaten heeft van de bemonsterde bedrijven. ‘Een PCR-test, die we uitvoeren bij een deel van de dieren, gaat relatief snel. Die monsters hopen we eind deze week, begin volgende week allemaal gescreend te hebben. Daarnaast voeren we testen uit op antilichamen en dat duurt wat langer. Bij dergelijke tests geeft circa 3 procent van de monsters een fout-positieve reactie. Die moeten we hertesten in de neutralisatie-test. Daar gaat gewoon enige tijd overheen. Over het algemeen duurt het ongeveer anderhalve week totdat er definitieve uitslagen zijn.’
Blauwtong-monsters
Naast de monsters van de bedrijven waar de Duitse kalveren naartoe zijn gegaan, bekijkt WBVR momenteel ook de blauwtongmonsters die de afgelopen tijd zijn ingestuurd. De verschijnselen van blauwtong en MKZ zijn niet altijd goed van elkaar te onderscheiden. Daarom worden bloedmonsters die negatief testten op blauwtong, nu onderzocht op aanwezigheid van MKZ-virus.
Mond-en-klauwzeer is een zeer besmettelijke dierziekte die vooral zogenoemde evenhoevigen treft, zoals koeien, (water)buffels, varkens, schapen, geiten, lama’s en alpaca’s. Veehouders en dierenartsen die een MKZ-besmetting vermoeden, zijn verplicht dat te rapporteren bij het Landelijk meldpunt voor dierziekten. Daarop neemt de NVWA monsters af. Die worden onderzocht in Lelystad, als een van WBVR’s wettelijke taken. Bij een positieve uitslag moet de overheid maatregelen nemen. Ook Royal GD heeft een aantal wettelijke taken op het gebied van dierziekten. WBVR en Royal GD werken dan ook regelmatig nauw samen.
