Jaarlijks promoveren ruim 250 phd’ers bij WUR. Onmogelijk de proefschriften allemaal te beschrijven en samen te vatten. In de rubriek Proefschriften in ’t kort de keuze van onze wetenschapsredacteuren.
Betrapt!
Scheepsmotoren stoten schadelijke stikstofoxiden uit. Voor die uitstoot zijn regels vastgelegd. Maar hoe zie je of een boot midden op zee zich daaraan houdt? De Duitse promovendus Christoph Riess gebruikt satellietbeelden om de rookpluim van schepen te onderzoeken op stikstofoxiden. En dat werkt. Met opmerkelijk resultaat. Nieuwere schepen blijken per paardenkracht zelfs meer stikstofoxiden uit te stoten dan oudere. De regels moeten volgens Riess dus op de schop.
Spaceborne monitoring of nitrogen oxides emissions from ships with TROPOMI.
Christoph Riess. Promotoren Wouter Peters en Folkert Boersma
Dronken platwormen
De een kan beter tegen alcohol dan de ander. Waarom dat zo is, is nog lang niet duidelijk. Wel duidelijk is dat genetica een rol speelt. Promovendus Marijke van Wijk gebruikte wilde stammen van de rondworm C. Elegans om hier onderzoek naar te doen. Net als de mens reageert C. Elegans sterk op alcohol. Een dronken rondworm kruipt anders dan een nuchtere. Van Wijk ontdekte verschillende plekken op het genoom van de worm die verband houden met die motorische effecten. Door genetische verschillen breken sommige wormen alcohol bovendien sneller af dan andere. De gevonden effecten lijken ook erfelijk te zijn.
From alleles to adaptation.
Marijke van Wijk. Promotor Jan Kammenga
Minder methaan
Koeien produceren relatief veel van het broeikasgas methaan. Een duurzamere landbouw is dus gebaat bij het ontwikkelen van vee dat minder methaan uitstoot. Promovendus Anouk van Breukelen onderzocht de mogelijkheden. Duurzaam fokken begint met een methode om koeien te selecteren op hun methaanuitstoot. Zij toont aan dat een sniffer, die het gas tijdens het voeren detecteert in de adem, daartoe volstaat. Zij toont ook aan dat het fokken op verminderde methaanuitstoot andere gewenste (productie-)eigenschappen van de koe niet in de weg staat. Dat is goed nieuws voor de boeren. Aan de slag dus.
Breeding climate smart dairy cattle.
Anouk van Breukelen. Promotor Roel Veerkamp