Sinds haar promotietraject weet promovendus Marie-Luise Puhlmann (Microbiologie) het zeker: ‘Mensen moeten echt meer vezels eten; hun darmbacteriën voeden. Daar is nog veel gezondheidswinst te behalen.’ Volgende week verdedigt ze haar proefschrift over het effect van voedingsvezels op onze darm- en metabole gezondheid.
Puhlmanns droom is dat ouders over een aantal jaar niet meer tegen hun kinderen zeggen ‘eet je groenten’, maar ‘voed je darmbacteriën’. Puhlmann: ‘Als je dat laatste doet, produceren darmbacteriën namelijk stoffen die gezond zijn voor je lichaam. Als je ze niet goed voedt, niet genoeg vezels geeft, gaan ze andere dingen opeten, bijvoorbeeld de slijmlaag van je darmen of de eiwitten uit de voeding die we nog niet hebben verteerd. Dan ben je veel verder van huis.’
De vezelrijke cichoreiwortel stond centraal in Puhlmanns onderzoek. ‘Een vergeten groente, maar sinds ik weet hoe de plant eruit ziet, komt ik ‘m overal tegen. Hij lijkt een beetje op de korenbloem en groeit zelfs hier bij Campus Plaza.’
Stofjesdenken
We moeten back to the roots, vindt Puhlmann. ‘Als we het nu over voedingsvezels hebben, denken we aan een chemisch stofje. Maar we eten geen losse stoffen, zoals inuline, we eten voedingsmiddelen waar ze inzitten, zoals cichorei. Geen pectine, maar appels. Geen cellulose, maar graanproducten.’
‘De laatste jaren is veel onderzoek gedaan naar voedingsvezelstoffen en naar welke darmbacteriën een rol spelen in de afbraak daarvan en hoe dat werkt. Daardoor weten we dat darmbacteriën voedingsvezels gebruiken als brandstof en daarmee nieuwe stoffen produceren die goed zijn voor onze gezondheid. Die kennis is zinvol, maar in de praktijk zitten deze voedingsvezelstoffen ingekapseld in de plantencellen van bijvoorbeeld fruit, groenten en noten. Die komen op een ander moment in het verteringsproces beschikbaar omdat de darmbacteriën ze eerst uit de plantencellen moeten halen’, legt Puhlmann uit.
Vezelproducten
Uit eerder onderzoek blijkt dat mensen meer profijt hebben van afbraakproducten als die in het laatste deel van de darmen worden opgenomen. Puhlmann: ‘Vanuit dat oogpunt is het beter om volwaardige vezelrijke producten te eten, omdat die in dat deel van het verteringssysteem terechtkomen.’
Puhlmann onderzocht tijdens haar promotietraject onder meer wat het effect is van gedroogde cichoreivezels in het menselijk lichaam. ‘Cichorei is anders dan veel andere groenten. De cichoreiwortel bevat inuline. Die stof blijft intact tot aan de dikke darm – het is echt voeding voor de bacteriën daar. De bloedsuikerspiegel van deelnemers werd stabieler en ze kregen een betere stoelgang.’
Gevarieerd
Moet iedereen van Puhlmann nu cichorei eten? ‘Iedereen heeft baat bij gevarieerd eten. Niet veel planten bevatten inuline, terwijl die stof wel heel goed voor je is. Als iedere Nederlander bij de boterhammenlunch elke dag een andere soort groente zou eten, zou dat echt veel gezondheidswinst opleveren. Dat geldt ook als we bij elke avondmaaltijd anderhalf keer zoveel groenten eten. Ik kan het niet vaak genoeg zeggen: eet vezels en voed je darmbacteriën.’