Na een vrij klimaatactivistische editie in 2023 was de opening van het academisch jaar (OAY) dit jaar weer business as usual. Een ode aan de wetenschap. Zonder een woord over de aangekondigde Wageningse bezuinigingen.
Aan het einde van het vorige academisch jaar meldde lid van de raad van bestuur Rens Buchwaldt dat WUR voor een flinke bezuinigingsopdracht stond. In een bericht op intranet was te lezen dat bij WUR 80 miljoen moet worden bezuinigd en dat daarbij ook gekeken wordt naar personeelskosten. Het einde van dat academische jaar kenmerkte zich daarnaast door de Gaza-protesten van studenten en medewerkers; die eersten hielden voet bij stuk en bleven de gehele zomer op de brug.
Dat protest was rond de middag ook weer zichtbaar. Beveiligers tuurden over de campus en rond kwart voor drie kwamen zo’n vijftien studenten naar Omnia, om voor de loopbrug hun spandoeken uit te vouwen en hun leuzen te scanderen. Binnen in Omnia vielen twee medewerkers op die met Palestijnse sjaal in de zaal zaten. Na de opening door bestuursvoorzitter Sjoukje Heimovaara – die het thema ‘The water-food connection: ensuring future food security’ duidde – betraden ze het podium en riepen ze de aanwezigen op om vooral ook naar de alternatieve opening van het academisch jaar te komen.
Onderzoekers Hester Biemans en Wieke Pot namen daarna de wetenschap voor hun rekening. Ze spraken over de impact van watertekort en wateroverschot op de voedselzekerheid en welke aanpassingen nodig zijn om de gevolgen van klimaatverandering en de dreiging van voedseltekort tegen te gaan.
Onbespreekbaar
Voordat rector Carolien Kroeze voor het eerst in haar nieuwe functie de OAY afsloot, gaf Heimovaara met een video van de Nederlandse Universiteiten aandacht aan de ingrijpende bezuinigingen in het hoger onderwijs die het kabinet voor ogen heeft. Ze liet daarna weten wat er op het spel staat. ‘De bezuinigingen van het kabinet brengen de vooruitgang van Nederland ernstig in gevaar. Ze laten instorten wat we samen hebben opgebouwd. Laat dit niet gebeuren. Stop de bezuinigingen op onze universiteiten en wetenschap.’
Ook Kroeze benoemde de bezuinigingen en sprak over ‘uitdagingen’ waar we voor staan. ‘We hebben gezonde ambities nodig en zorgvuldige keuzes’, aldus de rector. Over WUR valt nog niks te melden, zo leek het. Hoe en waar dit jaar financieel concrete keuzen worden gemaakt, kreeg geen aandacht, ook niet of hier al wat zinnigs over te melden valt. Wel hintte Kroeze nog op de demonstranten van zo-even: ‘We waarderen de universiteit als onafhankelijke kennisinstelling, met ruimte voor open en vrij debat.’
Daarmee werd de OAY 2024 een ode aan de wetenschap en aan het academische debat, maar tegelijkertijd ook een voorbeeld van het onbespreekbaar houden van grote onderwerpen die leven op de campus.