Te veel kinderen krijgen vroeg antibiotica

Dat beïnvloedt hun darmmicrobioom en gezondheid.
‘Antibiotica heeft langdurige effecten op bijvoorbeeld het immuunsysteem en allergieën.’ Foto Shutterstock

Promovendus Emmy van Daele (Microbiologie) onderzocht voor haar proefschrift hoe het darmmicrobioom, de samenstelling van micro-organismen in onze darmen, tot stand komt bij baby’s en wat er daarmee allemaal mis kan gaan in die vroege levensfase. Ze promoveerde eind mei. 

De samenstelling van onze darmbacteriën is net zo individueel als een vingerafdruk. Van Daele: ‘Ik wilde weten hoe het microbioom van baby’s wordt gevormd. En wat er gebeurt als zij antibiotica krijgen die een groot deel van de darmbacteriën in een keer wegvagen, want ook de nuttige bacteriën verdwijnen dan. Uit mijn onderzoek blijkt dat kinderen die in de eerste twee levensjaren antibiotica kregen, op latere leeftijd vaker ontstekingen aan de darmen hebben en vaker coeliakie en glutenintolerantie.’

Dat is problematisch omdat over de hele wereld, ook in Nederland, veel pasgeboren kinderen te snel antibiotica krijgen toegediend, vertelt Van Daele. ‘Wereldwijd krijgt gemiddeld twintig procent van de pasgeboren kinderen antibiotica in de eerste levensweek. In sommige regio’s heeft bijna honderd procent van de kinderen onder de zes maanden al antibiotica gekregen.’ 

Risico’s afwegen 

‘In een van mijn hoofdstukken beschrijf ik dat 150 van de 450 Nederlandse kinderen die in het ziekenhuis geboren zijn, antibiotica kregen toegediend in hun eerste levensweek omdat artsen bloedvergiftiging vermoedden’, licht Van Daele toe. ‘Uiteindelijk hadden slechts drie baby’s een positieve bloedkweek en daadwerkelijk antibiotica nodig. Gynaecologen willen geen risico’s nemen, maar antibiotica hebben langdurige effecten op bijvoorbeeld het immuunsysteem en allergieën.’ 

Sinds de start van haar onderzoek ziet Van Daele wel veranderingen, maar die gaan langzaam omdat ziekenhuizen vastzitten aan protocollen. ‘Het positieve aspect is dat die protocollen me in staat stelden mijn onderzoek te doen. Het zou onethisch zijn gezonde baby’s antibiotica toe te dienen simpelweg voor de wetenschap, maar nu het om medische redenen toch gebeurde, kon ik bestuderen wat verschillende typen antibiotica deden bij kinderen.’ 

Moederlijke micro-organismen 

Tijdens haar promotieonderzoek ontdekte Van Daele dat ook flesvoeding en keizersnedes een negatieve invloed kunnen hebben op het darmmicrobioom van baby’s. ‘Misschien voor de hand liggende risicofactoren, maar toch wordt er in de praktijk vaak niet naar gehandeld. ‘Zo werd toen ik geboren ben – zo’n 30 jaar geleden – flesvoeding gepromoot en wordt op dit moment in Brazilië meer dan de helft van de kinderen met een keizersnede geboren, voornamelijk vanwege praktische overwegingen. Toen ik dit hoorde, viel mijn mond open. Door een vaginale geboorte en via borstvoeding krijgt een pasgeboren kindje immers antistoffen maar ook micro-organismen mee van de moeder. Op heel veel plekken in de wereld zijn de risicofactoren die ik beschrijf, werkelijkheid. Het bevestigt dat als we onnodig met de natuur rommelen, we uiteindelijk ook onze gezondheid aantasten.’ 

Lees ook:

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.