Een van de door de studenten ontwikkelde games. ‘Help, mijn bevolking verhongert!’ Of: ‘Als je nu nóg meer gaat ontbossen, veroorzaak je een klimaatramp!’ Het regende noodkreten bij de afsluiting van het mastervak Redesigning Global Farming and Food Systems, waar acht door studenten ontwikkelde serious games werden gespeeld rondom uiteenlopende landbouw- en voedselvraagstukken.
‘Games kunnen helpen bij visievorming. Ze maken het mogelijk om problemen vanuit verschillende invalshoeken te bekijken, maar helpen spelers ook zich een bepaalde toekomst voor te stellen, een wenselijke toekomst’, schetst Federico Andreotti aan het begin van de bijeenkomst het hoe en waarom van serious games. Samen met Hannah van Zanten coördineert hij het mastervak Redesigning Global Farming and Food Systems. Dat leert de studenten nu voor het tweede jaar om serious games te maken die helpen bij het ontwerpen van complexe landbouw- en voedselsystemen.
Levensechte situaties
In Plus Ultra II was onlangs het resultaat te zien: acht tafels met spellen rondom het thema van (her)verdeling van schaarse hulpbronnen – water, voedsel, zeggenschap – waarbij de deelnemers realistische tegenslagen moesten zien te overwinnen: van natuurrampen tot geldnood; van machtsmisbruik van medespelers tot morrende bevolkingsgroepen. Ondanks de uitgelaten sfeer aan de speltafels, was het besef nooit ver weg dat de spellen op levensechte situaties zijn gebaseerd.
Spelontwerp
Onmisbaar voor een goede serious game is een op wetenschap gebaseerde inhoudelijke basis; verhaallijnen en spelscenario’s die bruikbare interacties uitlokken tussen de deelnemers zodat spelobservaties, evaluaties en vervolgworkshops waardevolle onderzoeksdata opleveren en tot slot een goede spelleider, die de spelers helpt het spel correct te spelen. ‘Het spelontwerp begint met het in kaart brengen van de belangrijkste actoren en hulpbronnen rondom het vraagstuk. Vervolgens moeten de studenten de dynamiek rond het vraagstuk definiëren, zowel de ecologische als de politieke of sociale dynamiek. Het moeilijkst is bedenken en uitwerken hoe dit alles op elkaar inwerkt. Dit wordt in feite het spel,’ aldus Andreotti.
Voor een goede speldynamiek is het ontwerp eveneens belangrijk. Daar was dit jaar extra aandacht voor met een werkbezoek aan het DesignLab van de Universiteit Twente, waar de studenten hun spel testten met een ontwerper. In het lab maakten ze ook zelf spelonderdelen, zoals pionnen of het spelbord, met behulp van 3D-printers en een lasersnijmachine.
Transdisciplinair
Als meest geslaagde spel wees de jury Swiftville aan, een spel rond door het Jessica Duncan geleide project over gendergelijkheid in de landbouwsector SWIFT (Supporting Women-Led Innovations in Farming and Rural Territories). Het was het enige spel dat niet afkomstig was uit Andreotti’s ‘eigen’ Farming Systems Ecology groep. ‘Voor volgend jaar wil ik graag meer cases van buiten onze groep. Juist serious games lenen zich goed voor een transdisciplinaire benadering’, vindt hij. Suggesties zijn welkom. Wie meer wil weten over serious games in onderzoek of onderwijs kan eveneens bij Andreotti aankloppen: hij is ook coördinator van de WUR Games Hub. Hij hoopt daar eind van dit jaar een Game Library te openen, met zowel een online als fysieke verzamelplaats van alle games.
