Het FOS-budget voor studentenvereniging Argo nam afgelopen decennium iets toe. Foto Guy Ackermans Grote studentenverenigingen in Wageningen zijn bezorgd over een voorstel om het budget voor financiële ondersteuning van studenten – FOS – opnieuw te verdelen. Ze vrezen dat het moeilijker wordt om bepaalde commissies te vullen als daar straks geen financiële vergoeding meer tegenover staat. Verenigingen die nog geen FOS ontvangen, zijn juist blij met het voorstel.
Wat is er aan de hand? Het Student Service Center stelt voor FOS (de financiële ondersteuning voor studenten die zich inzetten voor bijvoorbeeld een verenigingsbestuur, de studentenraad of sportstichting Thymos) opnieuw te verdelen. Door het voorstel zouden verenigingen die nu nog buiten de boot vallen, straks aanspraak kunnen maken op FOS. De herverdeling moet daarmee bijdragen aan een breder verenigingsaanbod. Tegelijkertijd betekent het dat er vanaf collegejaar 2025/2026 minder geld naar de grote studentenverenigingen gaat. Studentenraadspartij VeSte en de Wageningse Kamer van Verenigingen (WKvV) zijn kritisch en pleiten voor een verruiming van het FOS-budget in plaats van een herverdeling.
‘Simpel gezegd bestaat FOS uit twee variabelen’, legt Steg Snelders van VeSte uit. ‘Je hebt het FOS-bedrag per maand en je hebt het aantal FOS-maanden dat je krijgt als vereniging. Sinds 2013 is het aantal WUR-studenten bijna verdubbeld. Ook zijn er meer verenigingen en is het aantal studenten dat ergens lid is, verdubbeld. Maar in die elf jaar is het aantal beschikbare FOS-maanden voor verenigingen nooit aangepast.’
Commissies vullen
Dat is een probleem, stelt Snelders. ‘In plaats van zorgen dat het FOS-budget meegroeit met de studentenpopulatie, stelt de universiteit nu een herverdeling voor van het huidige aantal FOS-maanden omdat er geen geld zou zijn voor een verruiming van het budget. Terwijl de begroting van de universiteit in elf jaar tijd met tachtig procent is toegenomen. Dan zeggen wij: dat er geen geld is, is een keuze. Je kan er ook voor kiezen meer budget beschikbaar te stellen. Verenigingen spelen een essentiële rol in het Wageningse studentenleven.’
Dat er geen geld is, is een keuze
Volgens Snelders zou de herverdeling in de praktijk betekenen dat grotere verenigingen zoals SSR-W, Ceres en KSV Franciscus straks twee commissies per jaar niet meer kunnen financieren. ‘Als je geen financiële compensatie kan bieden voor de studievertraging die leden door commissiewerk oplopen, wordt het veel moeilijker om die commissies te vullen. Daarmee kan de continuïteit van de vereniging in het geding komen.’
Snelders verwacht dat de bezuinigingen er in de eerste plaats voor zorgen dat de ‘extraatjes’ wegvallen. ‘Studentenverenigingen zien een grote maatschappelijke taak voor zichzelf. Denk aan welzijnsweken, symposia, politieke avonden en meer. Het zou zonde zijn ꟷ ook voor de niet-leden ꟷ als die dingen straks niet meer worden georganiseerd. Dat heeft een negatief effect op Wageningen als studentenstad.’
Gevoelig
Rutger Kroes van het Student Service Center begrijpt dat de herverdeling gevoelig ligt bij de grote verenigingen. ‘Daarom willen we ze volgend collegejaar de tijd geven om zich hierop voor te bereiden.’ Tegelijkertijd wijst hij erop dat het FOS-budget wel degelijk is meegegroeid met de studentenpopulatie. ‘Het totale aantal FOS-maanden is gestegen van zo’n 1.600 in 2013/2014 naar zo’n 2.000 in 2023/2024. Het FOS-budget was tien jaar geleden 485 duizend euro, nu is dat 772 duizend euro.’
Die extra FOS-maanden zijn inderdaad niet bij de grote gezelligheidsverenigingen terechtgekomen, zegt Kroes. ‘Er zijn meer verenigingen bijgekomen die FOS krijgen, waaronder studieverenigingen, sportverenigingen, een extra gezelligheidsvereniging en ook Argo is iets gegroeid qua ondersteuning.’ Toch is het geldbedrag dat grote gezelligheidsverenigingen ontvangen gestegen, vervolgt Kroes. ‘Vorig jaar is het bedrag dat een fulltime studentenbestuurder krijgt nog verhoogd naar 470 euro per maand, waardoor er relatief gezien nóg meer geld naar grote verenigingen is gegaan. Die verhoging kunnen we niet los zien van keuzes die we nu maken.’
Ook na de voorgestelde wijzigingen krijgen de grote verenigingen hier nog bovengemiddeld veel FOS
Bovendien ligt de FOS-bijdrage in Wageningen voor grote verenigingen ruim boven het landelijke gemiddelde, stelt Kroes. ‘De grootste verenigingen in Wageningen krijgen nu nog 144 maanden FOS per jaar. Dat zou met dit voorstel straks 130 maanden worden. Ter vergelijking: in Utrecht is er maar één vereniging die rond de 140 maanden FOS krijgt. In andere steden krijgen de grote gezelligheidsverenigingen vaak maar 60 of 70 maanden. Het is hier dus echt ontzettend hoog. Dat is ook omdat de verenigingen hier een belangrijkere rol spelen dan in andere, grotere studentensteden.’ Dat die grote gezelligheidsverenigingen de afgelopen elf jaar zijn gegroeid, betekent volgens Kroes niet per se dat ze meer geld moeten krijgen. ‘Als een vereniging groeit, mag die ook meer van haar leden verwachten: meer contributie-inkomsten en meer menskracht om de commissies te vullen. Niet alles hoeft betaald te worden door de universiteit.’
Extra prikkel
Ondertussen zien verenigingen die nu nog geen financiële ondersteuning van de universiteit ontvangen, het voorstel wel zitten. De Indian Student Association (ISA) heeft een zevenkoppig bestuur voor een gemeenschap van zo’n 250 studenten, vertelt penningmeester Anushka Sawarn (23). ‘Het gewone bestuurswerk kost een paar uur per week. Als we evenementen organiseren, is de week hectischer. Onze evenementen zijn trouwens niet exclusief voor mensen uit India. Zo’n 220 mensen met nationaliteiten vanuit de hele wereld kwamen bijvoorbeeld naar ons Holi-festival of colors.’
Voor veel ISA-leden is de combinatie van studeren en bestuurswerk een beetje te veel, zegt Sawarn. ‘Hoewel we voor onze evenementen financiering krijgen via het Kickstart Fonds, krijgen we geen FOS voor ons bestuurswerk en dat zou wel helpen om meer kandidaten voor ons bestuur te vinden. Het is een goede extra prikkel, naast de motivatie om iets te doen voor onze gemeenschap.’
Als ik FOS zou krijgen voor mijn bestuurswerk, had ik eerder ‘ja’ gezegd
Ook bij ’t Noaberschop (de vereniging voor Achterhoekers en Tukkers, 75 leden) is financiële ondersteuning voor bestuurswerk welkom. Voorzitter Loïs Pluimers (23): ‘Vorig jaar was ik secretaris, dit jaar ben ik voorzitter. Beide jaren was het lastig om een nieuw bestuur te vinden. We doen met vier mensen het werk van vijf bestuursfuncties. In principe is het te combineren met je studie, maar als je het goed wilt doen, gaat er best wat tijd in zitten. Je moet het niet onderschatten.’ Naast haar studie en het bestuurswerk heeft Pluimers ook een bijbaantje om haar studie en kamer te kunnen betalen. ‘En dan heb ik natuurlijk ook nog een sociaal leven. Dan wordt het allemaal wel veel. Een gedeeltelijke vergoeding voor bestuurswerk maakt het werk laagdrempeliger. Dat zou goed zijn voor de vereniging, plus dat ik dan misschien geen bijbaantje meer nodig heb.’
‘Ik denk dat de financiële ondersteuning het makkelijker maakt nieuwe bestuursleden te vinden’, zegt Thyrza van der Molen (20), voorzitter van WSSFS (de vereniging voor Friese studenten in Wageningen, 50 leden). ‘Maar meestal is het nu ook niet heel moeilijk om een nieuw bestuur te vinden, want je kunt gewoon fulltime blijven studeren naast het bestuurswerk. Dit jaar was het wel wat moeilijker dan voorheen. Er werd meer getwijfeld. Zelf heb ik ook getwijfeld, omdat ik best lekker ga met mijn studie. Dat wil ik niet links laten liggen. Als ik een vergoeding had gekregen voor mijn bestuurswerk, had ik zelf ook eerder ‘ja’ gezegd.’
FOS
* FOS – financiële ondersteuning studenten – biedt studenten financiële compensatie, bijvoorbeeld voor de studievertraging die ze oplopen als zij zich inzetten voor de studentenraad, een verenigingsbestuur of sportstichting Thymos.
* Topsporters kunnen ook een beroep doen op de regeling, evenals studenten in situaties van overmacht.
* Momenteel gaat het om een bedrag van 357 euro per maand. Sinds vorig jaar krijgen fulltime bestuurders daar nog een extra vergoeding van 120 euro bovenop.
