Een paar dagen geleden was ik bij een lezing van Studium Generale over het Wageningse studentenleven tijdens de Tweede Wereldoorlog. De lezing vond plaats in Hotel de Wereld waar op 5 mei 1945 de capitulatiebesprekingen werden gehouden met de nazibezetters.
Ik luisterde naar het verhaal over de situatie in Wageningen tijdens de oorlog. Zo was er het verhaal over de Grote Kerk op het marktplein. Die werd tot twee keer toe vernietigd. Eerst door de Nederlanders zelf, om te voorkomen dat de Duitse soldaten de kerk konden gebruiken als uitkijkpost. De kerk werd tijdens de oorlog herbouwd om in april 1945 te worden opgeblazen door de Duitsers, dit keer zodat de geallieerden de kerktoren niet konden gebruiken.
Ook was er het verhaal over een groep Wageningse studenten die gedwongen werden om te werken voor de bezetter. Tijdens de oorlogsjaren waren er diverse studentenprotesten en schermutselingen geweest waardoor besloten werd dat elke student een zogenoemde ‘loyaliteitsverklaring’ moest ondertekenen. Kort gezegd verklaarde je daarmee trouw te zijn aan de wetten van het Duitse Rijk. Wie niet tekende, kon geen colleges meer volgen en moest zich melden voor de Arbeitseinsatz, ofwel dwangarbeid. We hoorden over studenten die niet tekenden en die terechtkwamen op verschillende plekken in Duitsland waar ze zwaar, geestdodend en gevaarlijk werk moesten doen. Een klus was bijvoorbeeld niet-ontplofte munitie ontmantelen zodat de springstof kon worden hergebruikt in Duitse bommen.
Hebben ze geen vegan legerschoenen? Wordt de CO2-uitstoot van de straaljager wel gecompenseerd?
Met de toenemende mondiale spanningen vroeg ik me af hoe we nu zouden reageren? Wat zouden de Wageningse studenten nu doen? Met het stereotype beeld van onze generatie, die na het volgen van twee colleges al een burn-out heeft, ziet het er niet heel rooskleurig uit: ‘Hebben ze geen vegan legerschoenen? Wordt de CO2-uitstoot van de straaljager wel gecompenseerd? Jullie werken toch niet samen met Shell? Oh, en ik kan eigenlijk alleen maar parttime naar het front.’ Zouden dat de reacties zijn?
Ook de studenten van toen hadden een lange periode van vrede meegemaakt in Nederland. Plotseling veranderde de wereld om hen heen en maakten ze vijf donkere jaren mee. Wat dat betreft mogen we blij zijn dat we ons bezig kunnen houden met cut the ties with Shell. Het laat zien dat een directe bedreiging gelukkig nog ver weg is.
Resource-studentredacteur Maurice Schoo (24) is tweedejaars masterstudent Development & Rural Innovation. Hij houdt van koken en als de tijd het toelaat schildert hij graag.
