Illustratie Stijn Schreven Een mislukte proef, een afgewezen artikel: in de wetenschap wordt het al gauw bestempeld als falen. En erover praten? Dacht het niet. In deze rubriek doen collega’s dat wel. Want falen is nuttig. Dit keer Alejandro Parodi Parodi, postdoctoraal onderzoeker bij Farming Systems Ecology.
‘Tijdens mijn PhD onderzocht ik de duurzaamheid van larvenkweek van de zwarte soldaatvlieg voor diervoeder en voedsel. Ik wilde weten hoeveel ammonia en broeikasgassen de larven uitstoten en kweekte ze daarom in de respiratiekamers van Carus, de proefdierfaciliteit op de campus. Ik kon de kamers maar een paar weken gebruiken, dus er was weinig ruimte voor fouten. De collega’s van Carus drukten me bovendien op het hart voorzichtig te zijn met de gevoelige apparatuur.
De twee respiratiekamers zijn metalen bakken van het formaat keukenoven, met een doorzichtig deksel bovenop. In elke kamer stapelde ik drie kratten met voer en tienduizend larven zo groot als rijstkorrels op elkaar. Ik verzegelde de kamers en liet het lab zo schoon mogelijk achter.
De volgende dag keek ik door het deksel. Ik wist niet wat ik zag! Duizenden larven waren ontsnapt uit de kratten en hadden de kamers van binnen helemaal besmeurd. Het was een zootje. Met een achtergrond in ecologie en natuurbescherming had ik tot dan alleen proeven gedaan in de natuur, waar je bijna nergens controle over hebt. Bij Carus werkte ik met verzegelde kamers met een stabiel klimaat, dus ik verwachtte juist dat er niets mis kon gaan.
Duizenden larven waren ontsnapt uit de kratten en hadden de kamers van binnen helemaal besmeurd
Toen dat wel gebeurde, werd ik – als beginnend promovendus – erg onzeker. Misschien was ik niet goed genoeg, misschien zou ik mislukken, stelde ik anderen teleur.
Maar toen ik mijn begeleiders vertelde over het experiment, konden ze er wel om lachen. Ik moest me niet zoveel zorgen maken, want zoiets gebeurt altijd wel. Dat hielp me om het te relativeren. In de dagen erna loste ik het probleem op en voerde ik de proef alsnog succesvol uit. Terugblikkend is het goed om verwachtingen te hebben en is het gezond om bezorgd te zijn als het anders uitpakt. Maar overbezorgd zijn helpt niet om een tegenslag te voorkomen of verwerken.’
