Daar zit ik dan, in Ravenna. Een middelgrote stad in Italië die vanwege de met mozaïek versierde kerken en monumenten uit de 5e en 6e eeuw benoemd is tot UNESCO Werelderfgoed. Het is tevens de stad waar de laatste West-Romeinse keizer werd afgezet door de Germaanse krijger Odoaker, een gebeurtenis die het begin van de Middeleeuwen inluidde. Ook ligt de beroemde dichter Dante Alighieri hier begraven, bekend van De Goddelijke Komedie. Hoewel de dichter het grootste deel van zijn leven in Florence doorbracht, stierf hij als balling in Ravenna. Het Florentijnse stadsbestuur probeert tot op de dag van vandaag zijn stoffelijk overschot terug te halen.
Eenmaal ter plekke blijkt alles anders
Ik ben hier voor mijn masterthesis. Na eindeloos bezig te zijn geweest met theorieën, methodes en eerdere onderzoeken, is het eindelijk tijd voor mijn eigen onderzoek. Het idee was om naar de invloed van cultureel erfgoed te kijken op het risico van natuurrampen. De erfgoedorganisatie UNESCO laat namelijk in tal van rapporten zien dat door een locatie te benoemen tot Werelderfgoed mensen minder kwetsbaar zijn voor een natuurramp. Ravenna leek de perfecte kandidaat: het is werelderfgoed en er waren in mei dit jaar hevige overstromingen in het gebied.
Eenmaal ter plekke blijkt toch alles anders. Ik kwam erachter dat de impact van de overstromingen voor de stad niet echt groot was. Het historische stadscentrum bleef gespaard, alleen de velden rondom de stad liepen over! De hele thesis leek weg te smelten onder de Italiaanse herfstzon. Maar net voordat ik deze column begon te schrijven, kreeg ik te horen dat sommige velden met opzet onder water waren gezet om de stad te beschermen. Ik dacht meteen: ‘Speelde de erfgoedstatus een rol bij die beslissing?’ En zo duikt er bij elk stukje nieuwe informatie ook een nieuwe vraag op.
Verder belandde ik nog op een Italiaanse middelbare school. Om de stad beter te leren kennen, had ik me aangemeld voor een toeristische stadswandeling. Omdat het toeristenseizoen al over was, was ik de enige die zich had aangemeld. Gelukkig was de gids een vriendelijke en wat oudere Italiaanse dame, die ondanks haar leeftijd erg jeugdig overkwam. Na afloop van de wandeling, waarin ze vertelde over de rijke geschiedenis van Ravenna, gaf ze mij haar nummer ‘voor als ik nog vragen had’.
Dit soort serendipiteit is misschien wel het leukste onderdeel van het veldwerk
Een paar weken later leek het mij een goed idee om haar te interviewen voor m’n onderzoek, want als stadsgids weet ze veel over het erfgoed van de stad. Wat bleek: ze was docent op een middelbare school en nodigde me uit iets over mijn onderzoek te komen vertellen! Dit soort serendipiteit is misschien wel het leukste onderdeel van het veldwerk. Je komt in heel wat onverwachte situaties terecht die elke keer een nieuw en onverwacht steentje toevoegen aan het veldwerkmozaïek!
Resource-studentredacteur Maurice Schoo (24) is tweedejaars masterstudent Development & Rural Innovation. Hij houdt van koken en als de tijd het toelaat schildert hij graag.
