Foto Sabri Tuzcu/Unsplash Onderzoeker Moos Koning (Consumption and Healthy Lifestyles) wil in kaart brengen welke rol vlees speelt bij feestelijke, traditionele maaltijden. Deze periode richt hij zich op de kerstmaaltijd. Deelnemers aan zijn Living Lab geven een inkijkje in hun dagelijkse leven, onder meer door screenshots van familie-chatgesprekken te delen.
‘Ik ben opgeleid tot etnoloog’, vertelt Koning. ‘Etnologie onderzoekt van oudsher onze alledaagse manier van leven, maar ook de manieren waarop we feestvieren. Ik bestudeer dat door de bril van duurzaamheid, gezondheid en politieke polarisatie. Het onderzoeksproject dat ik nu doe, gaat over de positie van vlees tijdens feestelijkheden.’
Koning doet zijn eenjarig onderzoeksproject samen met een collega-onderzoeker van het lectoraat Cultureel Erfgoed van de Reinwardt Academie, de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten. Ze begonnen deze zomer met het bestuderen van barbecues en nu ligt de focus op kerstmaaltijden. ‘De Reinwardt Academie doet voornamelijk erfgoedstudies. De kerstmaaltijd is een combinatie van culinair, familie en cultureel erfgoed’, aldus Koning.
Kerstmaaltijd
Koning heeft zijn onderzoek in de vorm van een Living Lab gegoten. De studenten die meedoen aan zijn onderzoek sturen hem onder meer screenshots van app-gesprekken met hun familie. ‘We willen van hen weten hoe het kerstdiner tot stand komt. Waar en wanneer het gesprek erover begint en welke activiteiten, aspecten en factoren een rol spelen bij de totstandkoming ervan.’
‘Vleesconsumptie is niet altijd een individuele keuze’, licht Koning toe. ‘Als mensen samenkomen om te eten wordt de keuze voor vlees in veel gevallen al voor ons gemaakt. Bij sommige families wegen jarenlange tradities mee bij de totstandkoming van het kerstdiner, terwijl anderen deze feestelijke maaltijd elk jaar opnieuw vormgeven’, aldus Koning. ‘Feit blijft dat er bij zo’n tachtig procent van de kerstdiners vlees op tafel staat. Dat kan – en moet – anders.’
Beet Wellington
‘We vragen studenten om bij hun families een verandering voor te stellen en vervolgens met ons te delen wat de reacties daarop zijn. Zo’n verandering kan zijn om voor te stellen een vegetarisch kerstdiner te houden, of een recept voor Beet Wellington te delen met je familie als je anders altijd Beef Wellington eet, of om vlees als onderdeel van de kerstmaaltijd meer bijzonder te maken door bijvoorbeeld de periode voor kerst geen vlees te eten.’
Met de input die de deelnemers met Koning delen, hoopt hij conclusies te trekken over de positie van vlees in ons kerstfeest en met name waarom en hoe mensen vasthouden aan hun vleestradities bij feestelijkheden. Van daar uit gaat hij op zoek naar handvatten die bestaande tradities een duurzamer karakter kunnen geven.
Wil je meedoen aan het Living Lab van Koning en collega-onderzoeker Mijs Besseling van de Reinwardt Academie? Stuur een foto van wat er op tafel staat bij jouw kerstdiner naar moos.koning@wur.nl
