Foto Roelof Kleis Het kunstwerk Actaeon van de Amsterdamse kunstenares Iris le Rütte is verdwenen. Het bronzen werk, treffend Tweedelig Hert genoemd, stond in het groen naast Omnia. Daar viel het een paar maanden terug – naar nu pas bekend is geworden – ten prooi aan vandalisme. Onbekenden zaagden het gewei van het hert.
In overleg met de kunstenares werd besloten het beeld te herstellen. Daartoe is het verplaatst naar een locatie van WUR aan het einde van de Bornsesteeg. Daar is het een paar weken later gestolen. Hoe dat kon gebeuren is een raadsel. Van het vandalisme zijn vage beelden van bewakingscamera’s. Of de vandalen dezelfde personen zijn als de dieven is niet duidelijk.
Versterkt
Le Rütte baalt van de diefstal en vraagt zich af waarom het beeld is gestolen. ‘Voor de waarde van het brons hoef je het niet te doen. Daar krijg je bij een smelterij bijna niks voor. Bovendien is het vermengd met roestvrij staal. Al mijn beelden zijn daarmee van binnen versterkt. Daarom kun je dat gewei er ook niet zomaar afbreken. Dieven nemen veel risico voor weinig geld.’
Actaeon werd in 1995 gemaakt voor de leerstoelgroep Fysiologie van Mens en Dier aan de Haarweg. In 2010 werd het naar de campus gehaald, waar het een plek kreeg bij Atlas. Het moest vervolgens plaatsmaken voor de bouw van Omnia. Het tweedelig hert is geïnspireerd op de Griekse mythe van jager Actaeon. Hij bespiedde de badende godin Diana en werd voor straf veranderd in een hert.
Achteraf denk ik dat ze op zoek waren naar koper of apparatuur en toen dit beeld tegenkwamen
Joke Webbink, Kunst- en Erfgoedcommissie
Of een replica van het beeld terugkeert, is nog niet duidelijk. Voor Actaeon is destijds volgens Le Rütte uit kostenoverweging geen mal gemaakt. ‘Het enige lichtpuntje is dat ik nog een kleiner exemplaar van het beeld heb. Daarmee kan ik het precies zoals het was opnieuw maken.’ Maar of ze die opdracht gaat krijgen, is volgens Joke Webbink van de Kunst- en Erfgoedcommissie van WUR nog niet duidelijk.
Webbink vraagt zich overigens af of het de dieven om kunst te doen was. Het beeld lag in de opslag bij Bouwzaken. ‘Een goed beveiligde plek. Achteraf denk ik dat ze op zoek waren naar koper of apparatuur en toen dit beeld tegenkwamen.’ Of kunst op de campus beter beveiligd gaat worden, kan Webbink niet zeggen. Er zijn in de commissie ideeën uitgewisseld, maar die gaan we uiteraard niet delen.’
Spreken
Actaeon is het eerste beeld van Le Rütte dat doelwit werd van vandalisme. ‘Er staan er dertig in de openbare ruimte, maar nog nooit is er eentje beschadigd of beklad. De mensen blijven er netjes vanaf. Ik denk dat dat komt doordat mijn werk niet agressief oogt. Ik zie kunst als een vorm van communicatie en probeer door mijn beelden te spreken met de toeschouwer. Ik hoop altijd dat er een band ontstaat.’
Ik maak me zorgen of de dief en mijn beeld wel met elkaar op kunnen schieten
Iris le Rütte, beeldend kunstenares
Eén keer eerder is een beeld van Le Rütte gestolen. ‘Maar er zijn aanwijzingen dat het toen niet om het brons ging. De eigenaar van het beeld kreeg na de diefstal een kaartje. Daarop stond dat het goed met het beeld ging, maar dat het een nieuwe eigenaar had. Ik begrijp dat niet. Het lijkt mij moeilijk, zo niet onmogelijk om naar een beeld te kijken en ervan te genieten als je het hebt gestolen.’
Zielig
‘Het is zielig en treurig dat mensen dit soort dingen doen’, vindt Le Rütte. ‘Ik vraag me af wat zo iemand voelt. Ik probeer altijd ziel in mijn werk te leggen en hoop dat mijn beelden op levende wezens lijken. In die zin maak ik me zorgen of de dief en mijn beeld wel met elkaar op kunnen schieten.’
