Tekst Femke van den Dries. Eigen foto Acties zoals de A12- blokkades, waarmee Extinction Rebellion (XR) het afschaffen van fossiele subsidies eist, halen veelvuldig het nieuws. Deze illegale acties kennen ook tegenstanders: zo organiseerde RTL-nieuws een opiniepeiling waaruit bleek dat 80 procent van de respondenten tegen protesten in deze vorm is. Bij de acties zijn ook Wageningse studenten betrokken. Hoe ervaren zij de protesten en waarom doen zij mee?
Ik had niet verwacht dat het zo leuk zou zijn.
Tycho Thiel, student Bos- en Natuurbeheer
‘De A12-blokkade was het eerste activistische protest waar ik naartoe ging. Het was heel anders dan ik had verwacht. Ik keek altijd tegen activisten op en had toch een extreem beeld van ze. Maar het bleek een heel lieve en empathische groep, dat ervaar je pas echt als je ertussen staat. Dat je met zijn allen het risico neemt om aangehouden te worden voor het doel waarvoor je staat, voelt heel bijzonder. De eerste keer dat ik ging, was een warme dag. Er waren mensen in hun zwembroek aan het dansen in de straal van de waterkanonnen. Anderen zaten te kaarten of sliepen. Er hing een vrolijke en ontspannen sfeer, bijna een soort festivalsfeer. Ik had niet verwacht dat het zo leuk zou zijn
‘Ik werd aangehouden, maar dat was niet eng. Het voelde heel normaal. We werden afgevoerd naar het stadion van ADO Den Haag. Daar kwam iemand het busje in om te vertellen welke wet we hadden overtreden en toen mochten we weer gaan. Leden van XR stonden ons op te wachten met soep en snacks. Sommige mensen gingen daarna zelfs terug naar de snelweg en werden nog een keer afgevoerd. Dat mensen de protesten vrij extreem vinden, snap ik wel, maar extremer is dat de overheid de ogen sluit voor hoeveel schade deze bedrijven aanbrengen. Je moet misschien ook maar net in de bubbel zitten waarin veel mensen snappen waarom je actievoert. In Wageningen is die bubbel er wel.’
Door te protesteren probeer ik invloed uit te oefenen.
Kreeft (niet zijn echte naam), student, actievoerder en -organisator
‘Een belangrijke trigger om te gaan actievoeren, waren voor mij de WUR-dialoogsessies Let’s Explore die begin dit jaar in Omnia gehouden werden over de samenwerking van de universiteit met fossiele bedrijven. In de zaal met studenten en medewerkers voelde je zoveel spanning en frustratie over het onderwerp. Ik voelde dat ook en daar wilde ik wat mee doen. Sindsdien ben ik actief bij End Fossil Occupy en XR Wageningen.
‘Voor de blokkademarathon die in september begon waren er al maandelijks blokkades van een dag op de A12. Daar ben ik meerdere keren naar toe geweest en ik ben toen ook gearresteerd. Dat was anders dan bij de blokkademarathon, waar je na de aanhouding direct weer mocht gaan. De groep was voor de marathon kleiner en de houding van de politie naar de demonstranten was anders. Er werd op sommige momenten erg neerbuigend en intimiderend gedaan: ik had bijvoorbeeld mijn gezicht geschminkt om onherkenbaar te zijn op foto’s en toen ik langs een rij politieagenten liep, werd gezegd ‘Je moeder zou trots op je zijn met die make-up’. Ook trokken ze direct hun wapenstokken toen er onrust ontstond in de groep omdat een mededemonstrant hardhandig werd aangepakt.
‘Ik ben een heel bevoorrecht mens en had tot nu toe niet veel last van hoe dingen zijn geregeld in onze democratie. Nu ik veel bezig ben met klimaatactivisme, zie ik pas dat het allemaal niet zo democratisch is, ook niet als het om andere onderwerpen gaat. Door te protesteren probeer ik toch invloed uit te oefenen. De A12-blokkade is opgeheven, maar we zijn alweer bezig met nieuwe acties, zoals de Rabobank-actie. We zijn naar Utrecht gegaan om de ingangen van de Rabobank te blokkeren met de boodschap: Stop verwoesten, start vergoeden. Verandering komt niet vanzelf en niet door de mensen die nu aan de macht zijn, je moet er wel wat voor doen.’
Meedoen aan zo’n vreedzaam protest werkte voor mij heel inspirerend
Arquimedes Escrig Garcia, student Resilient Agriculture uit Spanje
‘Een filosofieprofessor zei een keer dat als we echt iets zouden willen veranderen, we een snelweg zouden moeten blokkeren. Verschillende huisgenoten en mensen om me heen gingen naar de A12-blokkades, dus ik dacht: dit is mijn kans. Het is dan misschien een Nederlands onderwerp en ik kom uit Spanje, maar het gaat om meer dan alleen fossiele subsidies: het gaat om het klimaat. Ik was ook niet de enige niet-Nederlander op de snelweg, dus er zullen meer internationals zo over denken.
‘Ik ben best verbaasd dat zoveel mensen deze protesten afwijzen. Toen ik voor de tweede keer op de A12 was, kwamen er met veel kabaal en getoeter motoren en trucks naar de snelweg. Het bleken tegenstanders van het protest. Ook bij het stadion van ADO Den Haag, waar je na een aanhouding heen werd gebracht, waren tegenstanders in de buurt.
‘De blokkades worden heel goed voorbereid door XR. De organisatie informeert ook duidelijk over de risico’s voor niet-Nederlandse activisten. Je kunt naar de immigratiedienst gebracht worden als je gearresteerd wordt. Maar omdat ze ook lieten weten dat de kans daarop klein is, ging ik er vrij ontspannen heen. Je moet je niet af laten schrikken door de politie, je voelt je echt gesteund door de groep. Ik ben blij dat ik gegaan ben: meedoen aan zo een vreedzaam protest werkte voor mij heel inspirerend.’
