Foto Paul Rapp. Jongeren, boeren, klimaatactivisten, wetenschappers onder wie Tim van Hattum en D66-fractievoorzitter Jan Paternotte gingen gisteravond in Gaia met elkaar in gesprek over de stand van het klimaat.
Het Gelderlander Klimaatdebat op de campus werd georganiseerd door dagblad De Gelderlander. De avond was ook de afsluiting van zeven maanden klimaatwandelen van journalist Ellen Willems. Ze voerde tientallen gesprekken op een wandeling van 900 kilometer. En die zorgde ervoor dat ze nog een beetje meer klimaatactivist is geworden. Haar zorgen en die van vele anderen zijn echter niet genoeg om het klimaat écht te veranderen, bleek donderdagavond in Gaia.
Paternotte betoogt dat er de afgelopen jaren óók veel is gebeurd, zeker als het gaat om duurzame elektriciteit. ‘We zijn Europees kampioen zonne-energie.’
Tegelijkertijd ziet hij dat er ook dingen niet gelukt zijn om in Nederland de strijd tegen de opwarming van de aarde te winnen. ‘Ik ben heel teleurgesteld hoeveel afspraken er zijn met bedrijven om minder uit te stoten. Namelijk nul.’
Grote bedrijven
Die bedrijven, daar tegen protesteert Merel Langenhoff van Extinction Rebellion al enige tijd tegen. Ze zat op de A12 om te demonstreren tegen fossiele bedrijven die subsidies krijgen. ‘Als individuele burgers kunnen we het verschil niet maken met geen vlees eten en minder kleding kopen. Mijn boosheid zit er in: grote bedrijven en de overheid moeten het doen.’
Paternotte wil ook van die subsidies af. ‘Dat is nodig om echt verandering te maken. Maar de politieke werkelijkheid is nog niet zo dat dit meteen gebeurt.’
Behoorlijk goed
Bij het debat was er veel herkenning over de grote uitdagingen waar Nederland nog voor staat. Geen enkele keuze is makkelijk. Boerin Suzanne Ruesink vertelt dat ze zonnepanelen op het dak van haar varkensstal heeft. ‘Maar daar is wel heel erg het gevaar van brandveiligheid. Ik ben bang of ik wel de juiste keuze heb gemaakt.’
Boer Ronald Pelgrom uit Hummelo wijst de zaal pijnlijk op de tweedeling in de samenleving. ‘De mensen die hier zitten, hebben het behoorlijk goed. Die kunnen het zich veroorloven dat ze zich druk maken over het klimaat. Die hebben het idee dat ze het verschil kunnen maken. Maar heel veel mensen hebben het niet zo goed. Voor hen is het klimaat nu geen probleem. Als de rijkere bovenlaag denkt dat we het allemaal wel gaan fiksen, dan gaat het niet gebeuren. Iedereen moet mee.’
Praten op school
Dat is een uitdaging die iedereen herkent. Zelfs twee scholieren lieten weten dat ze zich op dit moment niet per se echt zorgen maken over het klimaat. ‘Vooral voor mijn kinderen en kleinkinderen maak ik me zorgen’, zegt Fiene Kersten (15).
Haar leeftijdsgenoot Maud Wenting is tegelijkertijd duidelijk over haar boodschap aan de politiek. ‘Er wordt wel over gesproken, maar niet genoeg. Ik weet niet hoe lang het goed gaat met de aarde als we zo doorgaan.’
Tim van Hattum
Over wat de overheid voor het klimaat betekent, was bij veel sprekers teleurstelling. Wetenschapper Tim van Hattum probeert optimistisch te zijn. Zijn boodschap: we kunnen het tijd nog keren. Maar dat moet met een visie voor lange termijn, waarbij iedereen meegenomen wordt. ‘Denk ook aan het onderwijs. Ik zou graag zien dat het er veel vaker over gaat op de middelbare school.’
Grote veradering
Ellen Willems wil uiteindelijk ook niet somberen. Ze hoopt dat Nederlanders elkaar blijven stimuleren om te veranderen. ‘We moeten niet allen naar bedrijven gaan kijken. Heel veel mensen willen verandering. Als we elkaar helpen kleine dingen te veranderen, dan is dat een grote verandering. Ik heb gezien wat mensen allemaal willen doen, wat dat betreft ben ik wel positiever geworden over de toekomst.’
Meer Wageningense debatten zijn nog op komst.
Dit artikel verscheen eerder in De Gelderlander/Albert Heller
