Studenten op bezoek bij biologische tuinderij De Stroom. Foto Merel Hofmeijer De opleiding begon ooit met een sterke focus op biologische landbouw, maar is in de loop der jaren een steeds breder terrein gaan bestrijken. Daardoor zou de naam ‘Organic Agriculture’ de lading van de opleiding zoals die nu is opgezet, niet goed meer dekken. Dus kwam de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Commissie (NVAO) na een visitatie met de aanbeveling de naam te wijzigen.
Opleidingsdirecteur Anja Kuipers: ‘Biologische landbouw is slechts een manier van duurzame landbouw, maar in de master hebben we ook aandacht voor bijvoorbeeld permacultuur, agroforestry en allerlei andere onderwerpen die bijdragen aan duurzamere voedselsystemen, zonder dat die per se onder de noemer ‘biologische landbouw’ vallen. Met de naam Resilient Farming komen die andere vormen beter tot hun recht: het gaat om landbouwvormen die weerbaar en robuust zijn. Die, als systemen uit balans zijn, voldoende veerkracht hebben om terug te veren. Of die, als de omstandigheden permanent veranderd zijn, voor een nieuwe balans kunnen zorgen.’
Biologische boer
Ook was het sociale deel van de opleiding niet goed terug te zien in de oude naam. Zo zou een studiekiezer bij de naam Organic Agriculture kunnen denken: als ik die studie doe, word ik biologische boer. Kuipers: ‘Deze master verbindt sociale wetenschappen met de levenswetenschappen. Als je het over voedselsystemen hebt, begint dat met productie. Maar het gaat verder: kijk bijvoorbeeld naar de discussie rondom boeren in Nederland, Europa en wereldwijd. Die zijn op zoek naar een breder perspectief. Dan komt de sociale kant er ook bij. Deze master gaat over duurzame voedselproductie en voedselsystemen én een bredere bijdrage aan een duurzame maatschappij en wereld. De naam Resilient Farming and Food Systems (MRF, red.) past beter bij zo’n breed programma.’
Anders dan de oude naam van onze opleiding doet vermoeden, weet ik maar weinig van biologische landbouw
Saskia Colombant, student in de opleidingscommissie
Saskia Colombant, een van de vier studenten in de opleidingscommissie, sluit zich daarbij aan. ‘De nieuwe naam weerspiegelt de inhoud van de opleiding beter. Studenten kiezen verschillende verdiepingsrichtingen, zoals bodembiologie, landbouwpraktijken, voedselbeheer of de economische aspecten van het voedselsysteem. Biologische landbouw is een van die opties, maar zelf heb ik daar niet voor gekozen. Dus anders dan de oude naam van onze opleiding doet vermoeden, weet ik maar weinig van biologische landbouw.’
Spelenderwijs bewust
Om de breedte van de opleiding nog maar eens te illustreren: studenten kunnen kiezen uit vijftien verschillende thesistracks. ‘Er zijn zo veel verschillende mogelijkheden, dat het goed is studenten aan het begin van de master een beetje wegwijs te maken’, vertelt Kuipers. ‘Uiteindelijk wil je ze toch ‘gekanaliseerd’ door het programma leiden. Daarom zetten we studenten direct aan het begin van de opleiding aan het denken over welke kant ze op willen en welke kennis en skills ze daarvoor nodig hebben. Op die manier kunnen ze bewust studiekeuzes maken om te komen tot hun gekozen doel.’
Dat wegwijs maken gebeurt aan de hand van het spel Captain Plan(t)-It waarin MRF-studenten tijdens de eerste weken van de opleiding inzicht krijgen in de mogelijkheden en de gevolgen van hun studiekeuzes. In interdisciplinaire teams moeten ze creatieve oplossingen bedenken voor mondiale duurzaamheidsvraagstukken en nadenken over wat hun eigen rol daarin kan zijn.
