Binnentuin Lumen. Foto Dominique Vrouwenvelder Zodra het kwik buiten de 25 graden Celsius nadert, kan de natuurlijke klimaatcontrole van Lumen het pand nauwelijks nog afkoelen. Met name in de A-vleugel, die op het zuidzuidwesten ligt en waar dus het langst de zon op staat, is het bloedheet. Terwijl de zomer pas net is begonnen.
De warmteproblemen in Lumen zijn niet nieuw. In 2016 werd al geprobeerd om via waterkoeling de temperaturen in de kantoren van Environmental Science Group (ESG) te doen dalen. Niet effectief, bleek al snel. Een jaar later werden er tijdelijke koelunits geplaatst om een werkbare situatie te creëren. Ook nu loopt de temperatuur in sommige kantoren op tot ruim 30 graden. Wat is er aan de hand?
Longen van het gebouw
Lumen is niet uitgerust met een mechanisch ventilatiesysteem. Koeling moet gebeuren aan de hand van luchtstromen vanuit de binnentuin. Ook de vijver achter – en onder – Lumen draagt bij aan de natuurlijke koelingsstrategie. Deze natuurlijke manier van klimaatcontrole past volledig in de bouwopdracht zoals deze aan de architect in 1992 is voorgelegd: ‘Het gebouw moet een voorbeeld van milieu- en mensvriendelijk bouwen worden […] een zintuiglijke ervaring te geven van de relatie tussen binnen- en buitenomgeving.’
In een boek uit 2010 van de Kunstcommissie van ESG staat meer beschreven over de beheersing van het binnenklimaat en de rol die de overdekte binnentuinen daarbij spelen. ‘Deze tuinen fungeren in de winter als warmtebron en gebouwisolatie, in de zomer als zonwering en als een natuurlijke vorm van airconditioning. In klimaattechnisch opzicht fungeren – de met glas overkapte binnentuinen – als de longen van het gebouw.’
‘De gebruikers hebben een medeverantwoordelijkheid voor het goed functioneren van het klimaatsysteem, door bijvoorbeeld op het juiste moment een raam op hun kantoor dicht of juist open te doen’, is verderop in het boek te lezen.
Klachten
Dat het in de praktijk zo niet werkt, bleek vorige week tijdens een lunchmeeting. Een dertigtal gebruikers van Lumen kwam bijeen om van gedachten te wisselen over de warmte en om mee te denken over oplossingen. Zij ervaren allemaal last van de warmte in hun werkruimten, waarin temperaturen van boven de 30 graden geen uitzondering meer zijn.
De consensus van de aanwezigen was dat zij zich, als afgevaardigden van ESG, over het algemeen wel kunnen vinden in de natuurlijke klimaatcontrole zoals deze is ontworpen door de architect. Dat daar hartje zomer en hartje winter ook nadelen aan zitten kunnen ze inkomen, maar er moet iets gedaan worden aan de periodes van extremen. Als het niet natuurlijk kan, dan maar mechanisch.
Want de huidige natuurlijke klimaatcontrole past binnen de thematiek waar medewerkers van ESG mee bezig zijn, maar vragen om een airco is in hun ogen niet hypocriet. Een leefbare werkomgeving willen ze, geen airco-schaamte.
