Lieke (links) en Soe op de weg naar Aurora. Foto Guy Ackermans Tekst Lieke Muijsert
Hoe toegankelijk is WUR voor mindervalide personen? Samen met masterstudent Soe Mattijssen, die sinds haar twaalfde in een rolstoel zit vanwege een zeldzame huidziekte, krijgt studentredacteur Lieke Muijsert een antwoord op die vraag. En daarvoor moet ze flink aan de bak.
Ik ga vandaag met Soe op pad. Ze heeft een extra rolstoel meegenomen zodat ik kan ervaren wat zij meemaakt. We zijn bij Orion. Soe kan haar auto bij de ingang kwijt op een parkeerplek voor gehandicapten. Ideaal, vindt ze, behalve het eerst moeten wachten op overstekende fietsers die voorrang hebben. ‘Ik heb er wel eens een halfuur gewacht.’ In de meeste collegezalen op de uni zijn de rolstoelplekken helemaal bovenin of helemaal beneden. Soe zit liever bovenin zodat ze niet omhoog naar het scherm hoeft te kijken. ‘En ook omdat sommige docenten denken dat degene die vooraan zit alle vragen kan beantwoorden.’ In twee van de grote collegezalen in Orion is bovenaan een plateau voor rolstoelgebruikers, maar Soe zit daar liever niet: ‘Een extra speciale plek, voor als je je nog niet speciaal genoeg voelt.’ In de collegezalen van Forum en Aurora zijn achterin fijnere plekken voor rolstoelgebruikers: op de achterste rij zelfs tafels waar de rolstoel onder past. ‘Daar voel ik me meer bij de rest horen.’ Maar toch stapt Soe liever over naar een gewone stoel – en dat kan ze gelukkig zelf – omdat haar rolstoel een extra lage rugleuning heeft.
De wc’s in Orion zijn lastig voor rolstoelgebruikers: ze hebben allemaal een drempel. Ik probeer naar binnen te komen: eerst de drempel over, dan draaien, dan met de voorwieltjes terug over de drempel, reiken om de deur dicht te trekken en dan weer snel terug over de drempel.
Handig is het niet, maar het kan allemaal wel
‘Daarom is die drempel niet zo handig’, zegt Soe droog. In de wc op de begane grond hangt de wastafel bijna in de deuropening. ‘Dan merk je dat het ontworpen is door iemand die niet in een rolstoel zit.’ In de mindervalide wc’s van Aurora, Forum, Radix en Omnia zijn gelukkig geen drempels.
Forum
We verlaten Orion via de draaideur. Die blijkt te klein om met een rolstoel in te rollen als er eerst iemand moet uitstappen. Als het druk is, laat de receptionist Soe daarom binnen via de nooduitgang. Er zit wel een knop op de draaideur om die langzamer te laten draaien zodat er meer tijd is om naar binnen te rijden. ‘Maar ik vind het zelf heel irritant als ik er als een slak doorheen moet’, zegt Soe.
Op weg naar Forum nemen we de brug. Die zit vol antisliphobbels en die remmen ons af. Soe vertelt dat ze wel eens expres een omweg neemt. ‘Je voelt die hobbels vooral aan je voorwieltjes en als ik zere voeten heb, kan ik die trillingen gewoon niet verdragen.’
De draaideuren van Forum zijn, zelfs voor mij, prima te doen. De mindervalideknop zit helaas wel aan de linkerkant van de deur, waar iedereen uitstapt. Soe laat mij het invalidentoilet zien op de begane grond. Om er te komen, moet ze eerst de hele gang door waar de decanen hun kantoor hebben.
’s Ochtends is de lift van Forum de hel van iedere rolstoelgebruiker: iedereen rent erop af. Soe: ‘Een paar keer was ik de enige die beneden achterbleef. En ik hoefde maar naar de tweede etage.’ De liftdeuren gaan open en het is dat Soe snel genoeg is om de deur voor mij open te houden, anders was ik nooit op tijd geweest.
Aurora en Impulse
We vervolgen onze weg en rijden naar Aurora, weer over een hobbelbrug. Maar aan de linkerkant zien we een strook zonder hobbels. Dat rolt veel makkelijker. Na de brug is een heuveltje dat voor wandelaars waarschijnlijk voelt als drempeltje, maar voor mij in de rolstoel lijkt het de Mount Everest.
Onderweg nemen we nog een kijkje in Impulse. Daar is een zitkuil waarin debatten en optredens plaatsvinden. Om erin te komen moeten mindervaliden met een klein liftje omhoog, dan met de gewone lift naar beneden en vervolgens via een speciaal geplaatste helling het podium op. Het ziet er allemaal leuk uit, maar erg handig is het niet, vind ik. ‘Maar het kan allemaal wel’, zegt Soe vriendelijk. Ik realiseer mij hoeveel geduld je moet hebben als je mindervalide bent en hoe mondig je wordt door het vragen om hulp.
Op weg naar Aurora begin ik mijn armen inmiddels aardig te voelen en beginnen er blaren op mijn handpalmen te komen. Soe oppert om mij te duwen, maar ik wil dit helemaal ervaren.
Bij Aurora moeten we een grindpad omhoog naar de ingang. Soe rijdt op grind vaak met haar voorwieltjes omhoog zodat er minder weerstand is. Aan dit trucje durf ik mij niet te wagen. Binnen is een gladde vloer en dat rolt een stuk fijner.
In de ochtend is de lift van Forum de hel van iedere rolstoelgebruiker
We ontdekken dat de koffieapparaten en de prullenbakken in Aurora erg hoog zitten wat het bijna onmogelijk maakt om bijvoorbeeld je pasje te scannen voor koffie of je waterflesje te vullen. Soe blijft positief: ‘Het is niet heel handig, maar nogmaals: het kan wel.’
We gaan weer naar buiten en Soe vraagt mij of het nog wel gaat. Ja, het gaat. Ik red het tot Atlas, waar ons een lange helling wacht. Gelukkig heeft Soe’s rolstoel een motortje en kan ik ‘aanhangen’. De draaideur van Atlas is zo groot dat we er naast elkaar in kunnen, maar eerst moeten we over de rubberen mat zien te komen die ervoor ligt. Eenmaal binnen nemen we de lift naar beneden waar we naar buiten kunnen zonder de helling af te moeten.
Omnia en Leeuwenborch
Voordat we Leeuwenborch inspecteren doen we Omnia aan. Soe ziet snel de bordjes voor de mindervalideparkeerplaats. Ernaast is de ingang met lift, verstopt in een donkere hoek. We drukken op de bel. Al snel worden we opgehaald door een vriendelijke medewerker. Hij laat ons graag alle ruimten in Omnia zien en bedient de liften voor ons. Er volgt een bijzondere tocht achter de schermen waarin we zelfs even in de voorraadkast kunnen gluren. In de podiumzaal zijn speciale plekken voor rolstoelen en er kunnen opleggers geplaatst worden voor het podium zodat je daar makkelijk op kunt rijden. Het ziet er mooi uit. Alleen de statafels vinden Soe en ik in onze rolstoel wat ongezellig.
Met de auto rijden we naar Leeuwenborch. De plekken voor mindervaliden zijn bijna naast de deur, maar ze dienen ook als laden-en-lossenplekken. De werkbusjes staan soms voor de helling naar de ingang waardoor je geen aanloopje kunt nemen. En dat is zeker wel nodig. Soe stelt voor dat ik het probeer. Vervolgens vraagt ze onze fotograaf om achter me te lopen, mocht ik het niet redden. Ik neem een flinke aanloop en red het misschien een halve meter. Gelukkig kan de fotograaf mij verder omhoog duwen.
Als ik zere voeten heb, kan ik die trillingen gewoon niet verdragen
Zelfs het motortje van Soe trekt het niet. Als ze deze afgrijselijke helling wil vermijden, moet ze via een pad naar beneden de fietsenstalling in en vanaf daar met de lift omhoog. De lift is ‘knus’ en we passen op de millimeter naast elkaar. Via de hoofdingang gaan we weer naar buiten, via de helling met ribbels. Omlaag gaat net. Leeuwenborch blijkt niet de ideale plek voor rolstoelgebruikers.
Onze tocht over de campus is klaar. Doodmoe word ik door Soe afgezet bij mijn fiets. Ondanks de struikelpunten die we tegenkwamen, zegt Soe: ‘Makkelijk, leuk en gezellig wordt het toch nooit. Als er maar voorzieningen zijn. WUR scoort wat mij betreft hoog, een 8,5.’
Soe geeft WUR een 8,5 voor rolstoeltoegankelijkheid: ‘Er zijn natuurlijk minpunten. Het grootste minpunt zijn de grindpaden. Maar er zijn ook veel pluspunten, zoals de behulpzaamheid van de medewerkers. De universiteit doet erg haar best om mindervaliden te helpen en er zijn veel mogelijkheden.’
Cijfers:
Wc’s: 7
Collegezalen: 8
Mensen (hulp): 9
Bruggen: 4
Liften: 8
Draaideuren (de meeste): 9
Grindpaden: 5
