Wageningse steun voor oproep vast te houden aan btw-verlaging groente en fruit

‘Schuif deze hete aardappel niet langer van het bord. Neem een voorbeeld aan landen zoals Spanje, Slowakije en het Verenigd Koninkrijk. Die hebben recent, probleemloos en met resultaat, een btw-verlaging op groente en fruit ingevoerd. Een nultarief voor groenten en fruit is effectief, uitvoerbaar en er is maatschappelijk draagvlak voor.’

Een groot aantal artsen, wetenschappers, gemeenten en andere organisaties deed gisteren een oproep met deze strekking aan het kabinet. Ze vinden dat het kabinet de in het regeerakkoord afgesproken btw-verlaging op groente en fruit moet doorzetten: van 9 procent naar 0 procent. Onder de ondertekenaars drie experts van de Wageningse leerstoelgroep Consumptie & Gezonde leefstijl: hoogleraar Emely de Vet, universitair hoofddocent Maartje Poelman en postdoctoraal onderzoeker Sanne Djojosoeparto.

Vorige week kwam naar buiten dat het kabinet van het nultarief zou willen afzien, naar aanleiding van een rapport dat stelt dat de opties om af te bakenen wat wel en niet onder groente en fruit verstaan moet worden ‘allemaal juridisch kwetsbaar zijn’ en ‘naar verwachting tot procedures zullen leiden’. Dat maakt een gedifferentieerd btw-tarief ongeschikt als instrument om de consumptie van groente en fruit te stimuleren, stelt het rapport, dat de ministeries van Financiën en VWS als opdrachtgever heeft. Ook relativeert het rapport de effectiviteit van de maatregel.

Wel effectief

Gezondheidswetenschapper Maartje Poelman is het daar niet mee eens. ‘Diverse wetenschappelijke onderzoeken laten zien dat een prijsverlaging effectief is om de consumptie van gezonde producten te stimuleren. Verder blijkt uit eigen onderzoek dat Nederlandse gezondheidsexperts deze maatregel prioriteren als het gaat om optimalisatie van de voedselomgeving’, stelt ze.

Poelman: ‘Dat de effecten van zo’n btw-verlaging op individueel niveau misschien niet zo groot zijn, neemt niet weg dat er op populatieniveau zeker gezondheidswinst mee te behalen is. Bovendien: zo’n btw-verlaging moet op den duur onderdeel worden van een breder pakket, bijvoorbeeld in combinatie met een suikertaks en andere maatregelen die een gezonde voedselomgeving ten goede komen. Maar dat is geen reden om het nultarief niet nu al in te voeren – we moeten ergens beginnen.’

Gezonde voedselomgeving

Poelman concludeerde al eerder dat de overheid te weinig doet tegen obesitas, zoals ze destijds toelichtte in Resource. De urgentie is er sindsdien niet minder op geworden. ‘Overgewicht en obesitas vormen een groot probleem voor de volksgezondheid. We hebben te lang ingezet op individuele maatregelen, zonder al te veel effect. Nederland moet nu hoognodig een voedselomgeving creëren die het makkelijker maakt om gezond te eten. Het is onacceptabel als de overheid juridische ingewikkeldheden over afbakening van wat wel en niet onder het nultarief moet vallen, zwaarder laat wegen dan de positieve impact op volksgezondheid. Ik heb de oproep ondertekend omdat ik dat geluid duidelijk wil laten horen. We kunnen het onderbouwen met wetenschappelijke inzichten.’  

Lees ook:

Eerder ‘vol’ door ander eten

Een op acht Nederlanders obees

[De Neus] Nieuw orgaan ontdekt