Eind vorig jaar publiceerde Resource een stuk getiteld ‘Activistische wetenschappers: wel of niet oké?’ Ik was blij met de aandacht hiervoor, want ik zie om me heen steeds meer wetenschappers met uitgesproken meningen die via velerlei kanalen activistische oproepen doen.
Het risico van activisme, wordt vaak gezegd, is dat het publiek of je collega’s gaan twijfelen aan je geloofwaardigheid of wetenschappelijke objectiviteit. Maar er is een groter risico. Een activistische houding gaat onherroepelijk gepaard met een overtuiging over hoe de wereld in elkaar steekt en wat er anders moet. Die overtuiging moet gebaseerd zijn op zekerheid, op het geloof en vertrouwen dat jij de dingen correct ziet.
Het risico van een activistische houding is volgens mij niet alleen dat het sociaal gezien erg kostbaar kan zijn om terug te moeten komen op een mening, zeker als je die mening met een megafoon vanaf de barricaden de wereld in geslingerd hebt. Het grotere risico is dat je identiteit verstrengeld raakt met je standpunt, waardoor je niet alleen de schijn van verlies van objectiviteit om je heen hebt hangen, maar je daadwerkelijk ook minder objectief wordt.
Ik roep iedereen bij WUR op om mensen die zich durven uitspreken te steunen
De beste en meest inspirerende wetenschappers die ik ken, stonden elk moment open voor de gedachte dat ze er helemaal naast konden zitten, ook nog na een carrière lang hun hypotheses bevestigd te hebben gezien.
Betekent dit dan dat ik tegen activistisme bij wetenschappers ben? Zeker niet, ik denk dat in het meningencircus dat onze maatschappij geworden is, juist de inbreng van wetenschappers waardevol kan zijn. Ik roep iedereen bij WUR dan ook op om mensen die zich durven uitspreken te steunen, want jezelf uitspreken is best eng en als je dat doet, verdien je steun vanuit je organisatie. Maar de activistische wetenschappers moeten omgekeerd ook in de spiegel kijken: sta ik nog open voor tegenbewijs? Want wat als je er toch naast blijkt te zitten?
Guido Camps (39) is dierenarts en onderzoeker bij Humane Voeding en OnePlanet. Hij houdt van bakken, bijen houden en bijzondere dieren.
