De tijd van onderzoek naar sociale veiligheid in het hoger onderwijs is voorbij, zei minister Dijkgraaf onlangs in de Tweede Kamer. Hij reageerde op de aansporing van PvdA-Kamerlid Habtamu de Hoop om onder studenten een vergelijkbaar onderzoek te laten verrichten als het KNAW-onderzoek naar sociale veiligheid onder universiteitsmedewerkers.
De minister achtte dat niet nodig. ‘Wat mij betreft zijn we de fase van het onderzoek voorbij. Ik denk dat het de hoogste tijd is om actie te gaan ondernemen’, zei hij. Let’s Talk About Yes Wageningen (LTAY), bij monde van Eveline Nales, is dat met hem eens. ‘Eerst nóg een onderzoek uitvoeren, lijkt me niet zinvol. Amnesty heeft in 2021 al onderzoek gedaan onder studenten’, aldus Nales.
Het is een hele taak om te bepalen hoe je hier op een sensitieve en effectieve manier mee omgaat
Ze ziet meer heil in deskundige begeleiding van studentenverenigingen. ‘Wij krijgen regelmatig signalen, ook uit gesprekken met een aantal verenigingen, dat het voor besturen erg lastig kan zijn om te bepalen hoe ze met het onderwerp moeten omgaan en welke concrete stappen ze kunnen zetten om de vereniging veiliger te maken’, vertelt ze. ‘Ik denk dat verenigingen veel baat kunnen hebben bij professionele begeleiding vanuit de universiteit. Het is namelijk een hele grote taak voor een student die hier niet in is gespecialiseerd om te bepalen hoe je op een sensitieve en effectieve manier met dit onderwerp moet omgaan.’
Taak voor universiteiten
Ook Tweede Kamerlid Van der Laan ziet op dit punt een taak weggelegd voor universiteiten en hogescholen, bleek tijdens het debat met de minister. ‘Ik vind eigenlijk dat zij harde afspraken moeten maken met studentenorganisaties; dat ze ze moeten begeleiden en misschien zelfs wel opleiden.’ Dijkgraaf snapte die opmerking. Verenigingen moeten allereerst zelf hun sociale veiligheid op orde hebben, onderstreepte hij, maar de onderwijsinstellingen hebben er wel iets mee te maken. ‘Vaak is er een financiële relatie. Ze subsidiëren die verenigingen met bestuursbeurzen, et cetera’ Dus kunnen ze de verenigingen verplichten om op sociale veiligheid te letten, is de gedachte.
Onvoldoende voorbereid
Recent onderzoek van actualiteitenprogramma Pointer wees uit dat veel studentenverenigingen niet goed zijn voorbereid op het aanpakken van seksueel wangedrag. Wat de Wageningse verenigingen er zoal tegen doen, beschreef Resource eerder in dit artikel. Het kabinet heeft aangekondigd dit voorjaar met een ‘integraal plan’ te komen over sociale veiligheid binnen de hogeronderwijsinstellingen. De minister is zelf ook van plan om met de verenigingen in gesprek te gaan, zei hij.
Tekst: Hoger Onderwijs Persbureau, Marieke Enter