Luuk Zegers en Julia van der Westhuyzen | Illustratie Marly Hendricks De stap van studentenleven naar werkend bestaan is groot, dus enige voorbereiding kan geen kwaad. Hoe pak je dat aan? Vijf tips van experts en ervaringsdeskundigen.
Tip 1: Ondervraag jezelf
Er zijn veel vragen die je aan jezelf kunt stellen over je toekomstige carrière. Met welk onderwerp of thema wil je aan de slag? Doe je dat het liefst in het binnen- of het buitenland? Bij een start-upof een multinational, de overheid of een ngo? Of toch in de wetenschap?
Misschien weet je door bepaalde vakken, stages of je thesis al welke kant je op wilt. Maar veel studenten twijfelen er zelfs aan of ze eigenlijk wel iets in hun studierichting willen doen. Voor die groep heeft hoofd Student Career Services (SCS) Astrid van Noordenburg goed nieuws: je kunt nog alle kanten op met je carrière. ‘Voor veel werkgevers is het tegenwoordig niet superbelangrijk wat iemand heeft gestudeerd. Ze kijken meer naar potentie en motivatie dan naar de juiste studie.’
Studenten die nog niet goed weten welke kant ze op willen, raadt ze aan om naar de Career Day te komen op dinsdag 7 februari. ‘Daar kun je laagdrempelig kennismaken met zo’n zestig bedrijven. Ga erheen en kijk waar je energie van krijgt.’
Tip 2: Zet je skills op een rij
Heb jij het gevoel dat andere studenten meer doen dan jij? Je bent niet de enige, zegt student career coach Elizabeth Oenema. ‘Veel studenten hebben een bijbaan, doen vrijwilligerswerk of zitten in een commissie. Maar als ze zichzelf vergelijken met anderen, krijgen ze toch het gevoel dat het niet genoeg is.
Voor mij was een coach een goede investering
Als coach probeer ik ze te laten zien wat ze wél goed doen.’ Oenema’s tip: ga er eens goed voor zitten: analyseer welke ervaringen en skills je hebt. Waar ligt je kracht, wat zijn je zwaktes en waarin wil je je ontwikkelen? Melina (25) rondde in de zomer van 2022 haar master Plant Sciences af en had een sessie met een loopbaancoach om haar vaardigheden in beeld te brengen. ‘Het is handig voor mensen die nog geen ervaring hebben in het veld waarin ze willen werken. Het helpt je om uit te vogelen welke skills je hebt en hoe je die goed overbrengt op potentiële werkgevers.’
Tip 3: Praat met je netwerk
Toen de uit Indonesië afkomstige Aika Foppen in 2015 afstudeerde in Wageningen was het moeilijk om een baan te vinden. Haar eigen ‘hobbelige start’ motiveerde haar om anderen op weg te helpen: ze werd carrièrecoach. Zo’n 30 procent van haar klanten is WUR-student. ‘Mijn aanpak hangt af van hoe gekwalificeerd iemand is, waar iemand vandaan komt en in wat voor domein iemand aan de slag wil.’ Nederlandse studenten helpt ze bijvoorbeeld vaker met salarisonderhandelingen en internationale studenten met kennis over de Nederlandse arbeidsmarkt, communicatievaardigheden en verwachtingsmanagement.
Foppens tip: netwerken. Meedoen aan sociale activiteiten en lid worden van verenigingen binnen en buiten WUR is een goed begin, maar het kan gerichter. ‘Zoek mensen die net iets ouder zijn dan jij en die in een positie zitten die jij ook ambieert en vraag hoe ze daar terecht zijn gekomen.’
Van Noordenburg heeft ook een netwerktip voor studenten die al wel weten wat ze willen: ‘Spreek het uit. Aan hoe meer mensen je het vertelt, hoe meer het gaat leven. Als iemand in jouw netwerk dan iets opvangt in die richting, komen ze eerder bij jou terecht.’
Tip 4: Maak gebruik van het hulpaanbod
Kun je wel wat hulp gebruiken met jouw loopbaanoriëntatie? WUR’s Student Career Services biedt allerlei gratis workshops, trainingen en coaching. En twee keer per jaar is de Career Day waar je bijvoorbeeld gratis een professionele LinkedIn-foto kunt laten maken of hulp kunt krijgen bij het zoeken naar geschikte vacatures. Melina (van tip 2) laat binnenkort een cv-check doen bij Career Services. ‘Om samen te kijken of m’n cv goed is toegespitst op de vacatures waarop ik wil reageren.
Voor veel werkgevers is het tegenwoordig niet superbelangrijk wat iemand heeft gestudeerd
Dat kan bijvoorbeeld door woorden uit de vacature terug te laten komen in je cv.’ Ook raadt Van Noordenburg internationale studenten die in Nederland willen werken aan om het vak Social Dutch te volgen. ‘En zet dat op je cv. Sommige Nederlandse werkgevers willen dat je de taal spreekt.’
Ook buiten WUR zijn loopbaancoaches te vinden, zoals de eerder genoemde Foppen, maar die werken vanzelfsprekend niet voor niets. Tom uit Indonesië studeerde onlangs af in Organic Agriculture en schakelde zo’n externe coach in. ‘Student Career Services heeft me geholpen met tips voor evenementen en cv-checks, maar ik had meer persoonlijke begeleiding nodig.’ Na enkele maanden zoeken heeft hij met hulp van zijn coach een baan gevonden die past bij zijn wensen. ‘Voor mij was het een goede investering.’
Tip 5: Begin op tijd
Tweedejaars masterstudenten zijn de grootste groep gebruikers van SCS-diensten, vertelt Van Noordenburg. Dat is ook logisch: hoe dichterbij het diploma komt, hoe meer je nadenkt over werk. Toch kan het slim zijn om eerder te beginnen, vindt Melina. ‘Ik ben een aantal evenementen misgelopen – zoals lunches met potentiële werkgevers – omdat ik te laat was met aanmelden. Hoewel je na het afstuderen ook nog een tijdje van de diensten van SCS gebruik mag maken*, was ik me graag eerder gaan oriënteren.’
* Alumni mogen nog tot een jaar na afstuderen gratis gebruikmaken van de diensten van Student Career Services.
