Foto Shutterstock Onder studenten is het vrij normaal om ruiterlijk toe te geven dat je aan het eind van je geld nog een stukje maand over hebt. Maar hetzelfde overkomt WUR’ers met een prima salaris en die hoor je daar eigenlijk nooit over: taboe! Met schaamte los je geldstress echter niet op, integendeel.
Om medewerkers te helpen financieel gezond te blijven dan wel te worden – geldzorgen drukken vaak een groot stempel op iemands leven en zelfs werk – biedt WUR via vital@work met enige regelmaat een online workshop aan over financiële veerkracht. Resource woonde zo’n sessie bij en noteerde deze eyeopeners.
1. Het gaat niet om geld
Geldstress gaat niet om geld, maar om gedrag – dingen die je wel of niet doet met je geld, benadrukken trainers Eef van Opdorp en Petra Verstappen, beiden budgetcoach. Grootste valkuil: veel gedrag gaat op de automatische piloot. En naarmate de geldstress toeneemt, neemt het nogal hedonistische oerbrein (‘yolo – you only live once’) het steeds meer over van de verstandigere neocortex. Gevolg: hoe groter je geldzorgen, hoe irrationeler je (intuïtieve) financiële beslissingen.
De remedie? Voorkom impulsieve beslissingen over geld, want die wint je yolo-oerbrein geheid en dan blijf je blut. Dus: boodschappen doen met een lijstje, minstens één nachtje slapen over een grotere uitgave, jezelf er voortdurend aan herinneren dat een nieuwe aankoop niet hetzelfde is als instant geluk, enzovoort. Train your brain.
2. Vermijd het mijnenveld
Retailers weten prima op welke knopjes ze moeten drukken om jou te verleiden toch die aankoop te doen. Sta je even niet zo sterk in je schoenen of heb je gewoon geen zin in die voortdurende manipulaties? Blijf weg uit (web)winkels. Beperk je tot je noodzakelijke boodschappen – en maak dan meteen een goede prijsvergelijking, tipten sommige workshopdeelnemers, die daar zelf per week wel veertig euro mee besparen.
3. De invloed van vroeger
Om een beetje verstandig met geld om te gaan, moet je een gezonde relatie met geld zien op te bouwen. Maar als er vanuit je jonge jaren een emotionele lading kleeft aan geld, dan galmt dat vaak nog heel lang na. Waren er vroeger thuis bijvoorbeeld geldzorgen, of ruzieden je ouders regelmatig over geld? Grote kans dat je onderbewuste geld gelijkstelt aan gedoe en je aanspoort om er vooral niet mee bezig te zijn. De kunst is om geld te zien voor wat het is: gewoon geld. Het maakt niet gelukkig, maar het is evenmin het slijk der aarde waar je je verre van moet houden.
4. Genoeg geld maakt slordig
Als mensen meer gaan verdienen, worden ze vaak slordiger met geld. De noodzaak ontbreekt om goed overzicht te houden. Gebeurt er dan iets onverwachts – een energierekening die verdrievoudigt, je raakt arbeidsongeschikt of je geliefde zet je de deur uit – dan kom je alsnog in de problemen. En, minder dramatisch maar wel zonde: je geeft ongemerkt veel geld uit aan dingen die er eigenlijk niet toe doen. Dagelijks 4,95 voor een karamel macchiato voor onderweg is misschien geen rib uit je lijf, maar jaarlijks komt dat neer op bijna 1300 euro. Wil je dat er echt aan uitgeven?!
5. De 10 cent regel
Bij financiële veerkracht hoort een buffer, dat weet iedereen. Maar hoe groot hoort zo’n buffer te zijn? Volgens de budgetcoaches is een goede vuistregel – eentje die het ook waard is om je eventuele kinderen bij te brengen – om van elke euro die er binnenkomt 10 cent apart te zetten.
6. Doe het nou gewoon…
Een pesthekel aan administratie, schrijver dezes kent het. Maar zie het als een goedbetaald klusje, adviseren de budgetcoaches.
Weten wat erin komt en wat eruit gaat is dé manier om grip op je geld te houden. Met frisse tegenzin neemt Resource op een regenachtige kerstvakantiedag de proef op de som. De bezem door m’n abonnementen, overbodige betaalde apps stopzetten, bellen met verzekeraars en internetproviders over goedkopere opties… en ja hoor: in één middagje dik 400 euro bespaard! Zo krijg je de smaak wel te pakken.
Blogs studenten & centen
Journalist Maaike Wind durfde jarenlang niet te kijken hoe hoog haar studieschuld was. Totdat ze toch keek, zich kapot schrok en er zo klaar mee was dat ze in twee jaar dik 30.000 euro afloste. Haar blog Fuckdiestudieschuld is een aanrader voor iedereen die slimmer met z’n centen wil omgaan. Ook de blog Skere Student van Resource-columnist en finfluencer Emma Mouthaan zit vol handige geldtips.
Hulp bij grote geldzorgen
Bij (dreigende) financiële problemen geldt: hoe eerder je ze aanpakt, hoe beter. Blijf er niet in je eentje mee doormodderen, maar stap over je schroom heen en schakel hulp in. Goede adressen in Wageningen zijn bijvoorbeeld Humanitas Thuisadministratie en Schuldhulpmaatje Wageningen, waar buddies je helpen om je administratie te ordenen, weer financieel overzicht te krijgen en eventuele schulden aan te pakken. Als je geldzorgen zo groot zijn dat je werk of studie erdoor worden beïnvloed, kun je ook een beroep doen op WUR. Medewerkers kunnen terecht bij de bedrijfsmaatschappelijk werkers en studenten bij de studentendecanen om samen naar oplossingen te zoeken.
