Tijdens de eerste coronalockdown ben ik gaan luisteren naar slaappodcasts. Vooral in die eerste maanden waarin er overdag te weinig te doen was, kon het ’s nachts nogal gaan spoken in mijn hoofd. Het was fijn om een slaappodcast (of meditatie) te hebben als gezelschap terwijl ik de dag los probeerde te laten. Mijn podcasts waren in het Engels, voor mij de perfecte taal om over me heen te laten spoelen zonder het al te diep te verwerken. Ze voelden in het begin noodzakelijk om rustig in slaap te kunnen vallen, maar na een tijdje is de gewoonte om tijdens het slapengaan zo’n aflevering op te zetten er echt ingeslopen. De man die ze inspreekt heeft een fijne, monotone stem, en praat (in het Engels) over dingen die zo saai zijn dat je direct vergeet waar hij het nou over heeft.
Deze gewoonte blijkt niet onschuldig. Ik volg voor het eerst sinds een tijdje weer een vak waarbij de colleges in het Engels gegeven worden. Het is aangenaam warm in deze zaal. De spreker heeft ook zo’n fijne stem, licht monotoon, niks bijzonders. Heel aangenaam, misschien té aangenaam. Opeens merk ik dat ik al vijftien minuten glazig zit toe te kijken zonder ook maar een woord echt opgevangen te hebben. Mijn oogleden worden zwaar. Ik schud mezelf wakker. Kwijlde ik nou?
Per ongeluk heb ik mezelf klassiek geconditioneerd
Per ongeluk heb ik mezelf klassiek geconditioneerd – waarin ik zowel het proefdier als de wetenschapper ben. Een voorheen neutrale stimulus (Engelssprekende mensen) is onbedoeld gekoppeld aan het proces van in slaap vallen en zo zijn die neurologische paden in mijn hoofd nu verweven. Zo’n Engelstalig college geeft me hetzelfde gevoel als de podcasts waarbij ik zo graag in slaap val. Direct laat ik de taal over me heen spoelen zonder het mentaal betekenis te geven. En dus zat ik half te snurken tijdens college. Shit. Wat deed Pavlov met zijn honden, toen hij ze kon laten kwijlen met een belletje?
Het brein is fascinerend. Een lichtpuntje (aldus Google): die koppeling tussen de stimulus (Engels) en de reactie (slaap) kan vergeten worden als je er te lang geen aandacht meer aan geeft, in een proces genaamd ‘extinction’. Dus heb ik mezelf voorgenomen om langzaam af te gaan kicken van de slaappodcasts. Laat die neurologische paden maar afsterven. En hopelijk stop ik dan met kwijlen tijdens de colleges.
Ilja Bouwknegt is 23, bachelorstudent Bos- en Natuurbeheer, is actief bij studievereniging WSBV Sylvatica en doet ’s nachts wel eens vleermuizenonderzoek.