Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) maakt vandaag bekend in opdracht van het ministerie van LNV de werking van drie vaccins tegen vogelgriep te onderzoeken. De ongeveer drie maanden durende proef betreft vaccins tegen het huidige H5-virus bij legkippen. De eerste uitkomsten worden in de loop van december verwacht.
De vaccinproef vindt plaats in de onderzoeksfaciliteiten in de High Containment Unit in Lelystad en moet inzicht geven in zowel de effectiviteit tegen ziekteverschijnselen als op de verspreiding van het virus, meldt het persbericht. De proef betreft nieuwe typen vaccins van drie verschillende farmaceuten.
Vanwege de aanhoudende besmettingen – gisteren werd er nog een gemeld in Drenthe – klinkt de roep om een werkend vaccin steeds luider. ‘Voorheen waren onze zomers nog vrij van vogelgriepinfecties. Dit jaar zagen we voor het eerst dat het vogelgriepseizoen níet ten einde liep met het vertrek van de trekvogels in april. Het virus heeft zich gehandhaafd door vogels te infecteren die ‘s zomers in ons land zijn. Dat heeft ervoor gezorgd dat commerciële pluimveehouderij ook gedurende de zomer nog werd geconfronteerd met vogelgriep’, aldus de toelichting van WBVR-vogelgriepexpert Nancy Beerens.
De gevolgen van die aanhoudende besmettingen zijn groot voor de pluimveesector: de ruiming van (besmette) bedrijven, de vervoersverboden en de ophokplicht die in grote delen van Nederland niet meer is ingetrokken sinds de eerste vogelgriepgevallen in oktober 2021.
Haken en ogen
Vaccineren kent echter haken en ogen. Een vaccin moet niet alleen goed beschermen tegen ziekte, maar ook tegen verspreiding van het virus. Als dieren wel besmet zijn maar geen ziekteverschijnselen vertonen, bestaat immers het risico dat het virus zich via onopgemerkte besmettingen kan verspreiden. Dat is een van de redenen waarom de EU richtlijnen kent die de handel in gevaccineerd pluimvee beperken – ook al gaat dat ten koste van dierenwelzijn, zoals promovendus Joost van Herten eerder toelichtte in Resource. WBVR laat weten dat de nieuwe typen vaccins die in deze studie worden getest, naar verwachting beter beschermen tegen verspreiding van het virus. Ook is het volgens WBVR mogelijk om met specifieke diagnostiek gevaccineerde dieren te onderscheiden van geïnfecteerde dieren.
Vervolg met veldtests
De vaccinproef bij WBVR is een eerste stap in het onderzoek naar de mogelijkheden van vaccinatie bij de bestrijding van het vogelgriepvirus in de pluimveesector. De uitkomsten van dit onderzoek, dat in december 2022 wordt afgerond, vormen de basis voor vervolgonderzoek waarin vaccins in het veld worden getest.
Momenteel lopen er in verschillende Europese landen vaccinatiestudies. Volgens Beerens zijn de uitkomsten ervan heel belangrijk om alle EU-lidstaten mee te krijgen in het spoor van vaccinatie.