Foto Shutterstock Koeien geven een kwart meer melk als ze worden behandeld met groeihormonen. Het gebruik ervan is lucratief en dus aanlokkelijk. Maar het mag niet: het welzijn van de koe lijdt eronder. Een goede test om het misbruik aan te tonen is er tot dusver niet. Nathalie Smits (Wageningen Food Safety Research) komt met haar test heel dicht in de buurt. Ze promoveert er volgende week op.
Smits maakt gebruik van antilichamen die de koe aanmaakt tegen het lichaamsvreemde groeihormoon rbST. De afkorting staat voor recombinant bovine somatotropine. Het spul is in de jaren ’80 ontwikkeld door chemiereus Monsanto, die het als Prosilac verkoopt. In Europa is het gebruik ervan verboden, in de VS en Azië niet.
Bijzonder
Dat de koe antilichamen aanmaakt tegen het groeihormoon is overigens bijzonder: het kunstmatige spul is vrijwel identiek aan het groeihormoon dat de koe zelf in kleine hoeveelheden produceert. Slechts één van de 191 aminozuren in het eiwit is anders. LG Life Sciences levert zelfs een groeihormoon dat exact identiek is aan het lichaamseigen groeihormoon.
Screening
Smits denkt dat het injecteren zelf de eiwitten iets doet samenklonteren. ‘En dat ziet het lichaam als ‘vreemd’ en het maakt vervolgens antilichamen aan. Die eigenschap is de basis voor de screening in melk die ik heb ontworpen. Het antilichaam dringt namelijk door in de melk. Ik gebruik het antilichaam dus als een biomarker die duidt op het gebruik van een groeihormoon.’
Maar daarmee ben je er nog niet. Voor een juridisch bewijs is het vervolgens nodig het groeihormoon zelf aan te tonen. Dat kan niet in de melk (de stof van LG dringt niet in de melk door) maar moet in het bloed. Smits gebruikt daarvoor antilichamen van konijnen tegen het groeihormoon. Deze antilichamen vissen het groeihormoon uit het bloed, waarna het wordt geïdentificeerd.
Het groeihormoon van Monsanto kun je ondubbelzinnig aantonen, maar dat geldt niet voor dat van LG
Nathalie Smits, onderzoeker Wageningen Food Safety research
Wetenschappelijk gezien is de zaak dan rond. Maar zo werkt het juridisch niet. Smits: ‘Het groeihormoon van Monsanto kun je zo ondubbelzinnig aantonen, maar dat geldt niet voor dat van LG. Die stof is identiek aan het lichaamseigen groeihormoon. Je kunt dus niet honderd procent zeker zeggen dat het toegediend of van de koe zelf is.’
De test van Smits wordt derhalve nog niet toegepast. ‘We zijn een heel eind. En eigenlijk vind ik dat een positieve screening op antistoffen in de melk en een verhoging van groeihormoon in het bloed ver boven de waarden die het lichaam zelf aanmaakt, afdoende bewijs zou moeten zijn. Ik denk dat die discussie er moet komen.’
