Tekst: Katerina Mouka, Nicole van ’t Wout Hofland, Monique van Schie. Illustratie: Shutterstock Je wilt bij WUR promoveren en je weet alles over jouw onderwerp. Je hoeft alleen nog maar geld te regelen om te starten met je onderzoek. Maar hoe vraag je succesvol een beurs aan? Resource vroeg de beste tips van ervaringsdeskundigen.
Tip 1: Schrijfhulp
Onderzoek is bij WUR opgedeeld in interessegebieden, die vertegenwoordigd worden door graduate schools. Onze tip: zoek uit welke graduate school actief is op jouw onderzoeksterrein. De meeste bieden een (honours) graduate programme aan voor tweedejaars masterstudenten, waarbij je in samenwerking met een coach een voorstel voor een PhD-project schrijft. Van de voorstellen die zo geschreven worden, krijgen één of meer projecten financiering om daadwerkelijk uitgevoerd te worden. Als je voorstel geen geld krijgt, heb je toch waardevolle ervaring opgedaan als voorbereiding op een academische carrière. Er zijn zes graduate schools bij WUR: Experimental Plants Sciences (EPS); Production Ecology and Resource Conservation (PE&RC); Advanced studies in Food Technology, Agro-Biotechnology, Nutrition and Health Sciences (VLAG); Wageningen School of Social Sciences (WASS); Wageningen Institute of Animal Sciences (WIAS) en Wageningen Institute for Environment and Climate Research (WIMEK).
Tip 2: Tijd nemen
Een beurs aanvragen is een tijdrovende klus. ‘Van het schrijven van een voorstel tot aan het verlossende woord, daar kan zomaar een jaar overheen gaan’, zegt Bart Pannebakker, universitair docent Erfelijkheidsleer. Referenten en de commissie hebben soms wel negen maanden de tijd nodig om ingediende voorstellen te beoordelen. Het heeft daarom ook geen zin om het schrijfproces te haasten.
De presentatie moet gewoon ijzersterk zijn
‘Neem je tijd en zorg dat je er een andere, wellicht tijdelijke, baan naast hebt’, adviseert Pannebakker. Of begin tijdens je studie. Het vak Research Master Cluster: Proposal Writing biedtstudenten die willen promoveren de mogelijkheid om een voorstel te schrijven in een klassikale setting. Ze krijgen advies vanuit wetenschappelijke hoek, feedback van medestudenten en schrijftips van docenten. ‘Studenten kunnen er samen met hun begeleiders voor kiezen het geschreven voorstel daadwerkelijk in te dienen. Maar zelfs als ze dat niet doen, helpt het vak om ervaring op te doen.’
Tip 3: De presentatie
Bij de meeste calls (oproepen om onderzoeksvoorstellen in te dienen) is het geven van een korte presentatie gevolgd door een discussie het afsluitende onderdeel van de aanmelding. Dit is een belangrijk moment volgens Dolf Weijers, leerstoelhouder biochemie en coach in het EPS graduate programme met zes winnende voorstellen. ‘De presentatie moet gewoon ijzersterk zijn. Het moet duidelijk zijn dat de match kandidaat-begeleider-thema-project goed is. Om dit te bereiken, raad ik aan een groep en begeleider te kiezen me wie je een goede chemie hebt. Als dit plaatje klopt, is het vooral leuk om samen een plan te bedenken en word je enthousiast van het vooruitzicht om met deze mensen te werken. Samen kun je dan een project kiezen dat je uitdaagt, maar waar je ook voldoende in thuis bent om de grote vragen én limitaties te zien. Neem het proces heel serieus, een voorstel moet zowel in grote lijnen als in detail goed en overtuigend zijn. Voor de presentatie krijg je vaak weinig tijd, dus leg de focus daar op de kern van je project.’
Tip 4: WUR-netwerk
Wanneer je een beurs wilt aanvragen, heb je een begeleider nodig; je moet het voorstel samen indienen. ‘Dat is niet zomaar iemand’, verduidelijkt Bart Pannebakker, universitair docent Erfelijkheidsleer. ‘Een begeleider steekt alleen tijd in een onderwerp dat aansluit bij zijn of haar onderzoekslijnen.’ Oriënteer je daarom goed op het onderzoek van WUR en leg contacten met wetenschappers. Laat zien wat je in je mars hebt, zodat je die wetenschapper aan jouw kant krijgt. Theses en stages zijn daar uitgelezen momenten voor, maar vergroot ook daarbuiten je netwerk, bijvoorbeeld door met verschillende wetenschappers in gesprek te gaan.
Kies je begeleider met zorg
Zo’n netwerk is ook handig bij de interne talent calls. NWO is een bekende geldschieter voor onderzoeken. Helaas is het een zeer competitief programma waarbij slechts twee of drie van iedere 25 voorstellen worden gehonoreerd. Via de graduate schools heb je grotere kans op een beurs (zie tip 1), maar er zit een addertje onder het gras: ‘Iedere leerstoelgroep mag vaak slechts één voorstel per jaar indienen’, zegt Pannebakker. ‘Een onderzoeker gaat die procedure alleen aan met de beste student.’
Tip 5: Heldere kernvraag
Hanneke Suijkerbuijk, promovendus Entomologie, werkte bij de afdeling Marketing & Communicatie toen zij besloot te gaan promoveren. ‘Achteraf bezien was het goed om in een andere omgeving te hebben gewerkt voor ik aan mijn PhD begon, want ik heb daardoor geleerd wat mijn sterke en zwakke punten zijn.’ Suijkerbuijk meldde zich voor financiering van haar onderzoek aan bij de graduate school Green Top Sectors van NWO. ‘Het was lastig uitleggen waarom ik de academische wereld had verlaten en nu terug wilde keren.’ Het kostte haar drie maanden om een onderzoeksvoorstel te schrijven. ‘Naast mijn begeleider kreeg ik ook feedback van anderen, mensen met verschillende achtergronden en visies. Dat heeft mij geholpen. Mijn twee belangrijkste tips zijn: Maak duidelijk hoe jouw onderzoek gaat bijdragen aan de huidige kennis en stel jezelf de vraag of jij en je team de juiste vaardigheden hebben om dat te bewerkstelligen.’ Suijkerbuijk heeft nog een bonustip: ‘Kies een project waarin je geïnteresseerd bent, werk samen met mensen met wie je goed kunt samenwerken en kies dus ook je begeleider met zorg.’
