“De verantwoordelijkheid ligt altijd bij degene die over de grens gaat en niet bij degene die het overkomt… Is dat duidelijk genoeg?” Met die zin sloot Willy van Berlo de BOOS aflevering over The Voice of Holland af. Sterk, maar het is ook schrijnend dat het nodig is om dit te benadrukken.
Wat zich voordeed bij The Voice is verschrikkelijk, maar helaas geen uitzondering. Ook in de academische wereld komt machtsmisbruik en seksueel grensoverschrijdend gedrag voor. Uit onderzoek van Amnesty International bleek vorig jaar dat 11 procent van alle vrouwelijke studenten tijdens hun studententijd verkracht wordt en dat vrijwel geen van hen dit meldt bij hun onderwijsinstelling. Dit terwijl het in de meeste gevallen effect heeft op hun studieprestaties. Het percentage vrouwelijke studenten dat te maken krijgt met seksueel grensoverschrijdend gedrag tijdens hun studententijd ligt nog vele malen hoger.
Naar aanleiding van hun onderzoek heeft Amnesty een manifest opgesteld dat ondertekend kon worden door hogescholen en universiteiten. Veel instellingen, waaronder de Universiteit van Maastricht en de Hogeschool van Rotterdam, hebben dat al gedaan, maar WUR niet. ‘Wij doen dit alleen als statements, manifesten en andere publieke uitingen primair gaan over onderzoek en onderwijs, onze corebusiness, én wanneer wij hier zelf aan mee hebben geschreven of kunnen schrijven’, aldus rector Arthur Mol in september vorig jaar. In plaats daarvan zou WUR zelf een actieplan opzetten, maar of dat ondertussen al is voltooid? Geen idee! Een korte Googlesessie leverde niks op.
Voor veel vrouwen dit de realiteit is: altijd op je hoede zijn, er altijd voor zorgen dat je gedrag niet verkeerd geïnterpreteerd kan worden
Het geeft aan hoe het tegengaan van seksueel grensoverschrijdend gedrag vaak wordt weggezet als ‘niet belangrijk genoeg’, terwijl voor veel vrouwen dit de realiteit is: altijd op je hoede zijn, er altijd voor zorgen dat je gedrag niet verkeerd geïnterpreteerd kan worden en altijd appen als je veilig bent thuisgekomen. Belachelijk natuurlijk, dat vrouwen hier mee bezig moeten zijn, maar dit is wel onze realiteit.
Daarom wil ik alle mannen én alle managers, leidinggevenden en andere bazen (m/v) bij WUR die dit lezen oproepen om hun verantwoordelijkheid te nemen. Zorg voor een veilige omgeving voor vrouwen, waarin mannen hun handjes en ongewenste opmerkingen thuis houden, zodat seksueel grensoverschrijdend gedrag gewoon niet meer plaatsvindt. Dan hoeven we daarna ook niet meer te discussiëren over waarom een vrouw niet eerder aan de bel heeft getrokken, en of ze wel genoeg heeft gedaan om het te voorkomen – dat is namelijk helemaal niet aan de orde.