Promovendus Mirelle Geervliet heeft aanwijzingen gevonden dat biggen met het probioticum in de eerste vier weken een betere afweer hadden dan biggen zonder het probioticum. Foto Shutterstock Probiotica zijn een veelbelovend voedingssupplement voor varkens, maar ze hebben vaak een beperkt effect op gespeende biggen. Mirelle Geervliet ontdekte in haar promotieonderzoek dat probiotica tijdens de eerste levensdagen van de big mogelijk wel de gezondheid verbeteren.
Sinds het verbod op preventieve antibiotica zoeken varkenshouders naar alternatieven om biggen snel en gezond te laten groeien, bijvoorbeeld met probiotica – bacteriën die een positief effect hebben op de gezondheid. Bij gespeende biggen hebben probiotica vaak beperkt effect omdat de darmmicrobiota al ontwikkeld is. Mirelle Geervliet (Celbiologie en Immunologie) ontdekte dat toediening van probiotica vóór de speentijd beter werkt. Ze promoveerde in december op haar onderzoek.
Goede bacterie
Wanneer biggen rond vier weken oud zijn worden ze weggehaald bij de zeug (gespeend). Ze krijgen ander voer, gaan naar een ander hok en ervaren grote sociale veranderingen. Door die stress kunnen infecties hun kans grijpen en kan een big diarree krijgen. Probiotica kunnen daar een stokje voor steken.
Geervliet voerde de probiotische bacterie Escherichia coli Nissle 1917 aan biggen vanaf twee dagen na geboorte. De gedachte is dat het darmecosysteem met al zijn bacteriën dan nog in ontwikkeling is en er een plekje vrij is voor de probioot. ‘Het is een window of opportunity’, aldus Geervliet. Samen met Hugo de Vries (Microbiologie) onderzocht ze zowel de afweer als het darmmicrobioom van de biggen.
Kortstondig
Geervliet heeft aanwijzingen gevonden dat biggen met het probioticum in de eerste vier weken een betere afweer hadden dan biggen zonder het probioticum. Zo hadden de biggen meer afweercellen in het bloed en maakten de cellen van lymfeknopen vlakbij de darmwand meer ontstekingsremmende stoffen. Daarnaast zorgde E. coli Nissle1917 voor een lagere diversiteit van Proteobacteria en minder Treponema-bacteriën, twee bacteriegroepen met mogelijke ziekteverwekkers. Deze effecten verdwenen na het spenen. Geervliet: ‘De grote veranderingen van het spenen overschaduwen waarschijnlijk de subtiele voordelen van de probioot.’
Boost in gezondheid, niet in groei
De Nissle-bacterie wordt al sinds zijn ontdekking door Alfred Nissle in 1917 gebruikt bij mensen. ‘Daarom is er veel over bekend,’ vertelt Geervliet. ‘Maar het commerciële gebruik is nooit toegepast in varkens.’ Ze denkt dat het moeilijk is om daar een vergunning voor te krijgen en het is de vraag of het economisch interessant is voor de boer. Geervliet: ‘Als hij het aan honderd biggen moet toedienen kost dat enorm veel werk, dan wil je zeker weten dat het voordeel zich uitbetaalt.’
Vóór het verbod van 2006 konden boeren met preventieve antibiotica in het voer hun biggen snel laten groeien. Geervliets biggenproef liet zien dat E. coli Nissle 1917de gezondheid boost maar niet de groei. Dit was onverwacht, maar voor Geervliet gaat gezondheid boven groei. ‘Een dier kan ook te snel groeien en daardoor minder weerbaar zijn. Een gezond dier groeit goed, zonder dat we te veel van het dier vragen.’
