De vrijheid om je eigen keuzes te maken is een manier om je persoonlijkheid, je karakter en je eigenzinnigheid naar voren te laten komen. Daarnaast, hoe meer keuzemogelijkheden er komen, hoe dichter je bij je perfecte baan, winterjas of tandpasta kunt komen. Het geeft echter de illusie dat er ergens anders vast een product is dat nóg beter aansluit op je wensen. Door de enorme hoeveelheid aan keuzes is er een soort perfectieasymptoot ontstaan die soms meer stress oplevert dan vrijheid.
De keuzestress reikt natuurlijk verder dan de supermarkt. Als jochie van zes jaar zat ik bij de tekenles op de basisschool al een kwartier naar een leeg vel te staren. Hoe vrijer de opdracht, hoe langer mijn vel wit bleef. Teken ‘iets wat je leuk vindt’. Ja jeetje, muziek, sport, talen, eten, een Disneyfilm, m’n huisdieren, m’n vrienden, een feestje, buitenspelen, popcorn.
‘Begin maar gewoon ergens, het is allemaal goed.’ Geen reactie. Zelfs als de juf dan kwam met het voorstel om een dier te tekenen, dan nog had deze kleine krullenbol moeite met kiezen. Pas als ze zei dat ik keuze had tussen een hond, een kat en een konijn, dan waren we los.
Het liefst ben ik weer dat jongetje van zes dat van z’n juf steevast drie keuzes krijgt
Op de kleuterschool geen dier kunnen tekenen uit angst een tekening van een nog leuker dier uit te sluiten, is niet zo erg, maar als het verlammende gevoel door keuzevrijheid aanblijft, kun je er wel degelijk last van krijgen. Het is misschien overdreven om de situatie van de tekening uit groep 3 te extrapoleren naar het schrijven van m’n thesis, maar die verlammende werking ervaar ik onverminderd. De keuzes zijn te groot en te onoverzichtelijk om ze met vertrouwen te kunnen maken. En zomaar ergens beginnen heb ik nooit geoefend in m’n schoolcarrière.
Maar ook in mijn leven buiten de uni ervaar ik keuzestress. Ik wil te veel: ik wil leren plaatjes draaien, meubels maken, een muziekinstrument bespelen, m’n Spaans en Italiaans weer oppakken, in de fotografie duiken, experimenteren met plantaardig koken, de lijst is eindeloos. Het werkt verlammend en in plaats van alles doe ik niets.
Het liefst ben ik weer dat jongetje van zes dat van z’n juf steevast drie keuzes krijgt. Genoeg ruimte voor m’n eigen persoonlijkheid, karakter en eigenzinnigheid, maar overzichtelijk genoeg om er niet in te verdrinken.
Oscar Delissen is derdejaars student Levensmiddelentechnologie en houdt van koken met scherpe messen en kleurrijke festivalblousejes.
