De factcheck die Resource eerder publiceerde naar de relatie tussen ontbossing en veevoer-import in Nederland bevatte fouten, melden verschillende lezers en WWF op Twitter en per mail. Het gaat met name om de opmerking van Nevedi dat alle geïmporteerde soja voor veevoer voldoet aan strenge duurzaamheidscriteria. Dat is onjuist. De fouten worden hieronder uitgebreid toegelicht. De herziene versie van de factcheck vind je hier.
Veevoer
Zo’n 60 procent van de soja die in Nederland als veevoer wordt gebruikt, voldoet aan de duurzaamheidscriteria van Round Table on Responsible Soy (RTRS). De andere 40 procent voldoet aan de minder strenge FEFAC-richtlijn van de veevoerindustrie. FEFAC sluit legale ontbossing niet uit en dat komt veel voor in landen als Brazilië. De RTRS-soja gaat naar de Nederlandse melkveehouders en de Nederlandse varkens- en pluimveehouders die hun vlees afzetten in Nederland, de FEFAC-soja gaat naar varkens- en pluimveehouders die vlees exporteren.
Certificaat
Althans, op papier. Het certificaat van RTRS is een verklaring van een Braziliaanse sojaboer dat hij de soja duurzaam heeft geproduceerd. Nederlandse veevoerbedrijven kopen dat certificaat, het staat dus los van de verhandelde soja. Als een schip met soja aanlegt in de Rotterdamse haven, kan dat soja in fysieke zin overal vandaan komen – ook uit pas ontbost gebied. Het Wereldnatuurfonds (WWF) heeft aan de basis gestaan van RTRS, maar vindt FEFAC niet ver genoeg gaan.
Verband
Op basis van deze punten claimt het WWF dat Nederland ontbossing importeert. Het mooie van de certificaten is dat ze verantwoorde sojaproductie in Brazilië belonen, maar je kunt er geen direct verband mee leggen tussen onze sojaconsumptie en ontbossing.
De tweede fout is dat ik de 30.000 hectare ontbossing van WWF toeschrijf aan soja, terwijl dat geldt voor alle grondstoffen: ook palmolie, koffie, vlees, etc. Ook de 40% daling van de ontbossing tussen 2005 en 2017 vanwege EU-import komt niet alleen door soja, maar door alle grondstoffen. Daarmee zou de Nederlandse soja-ontbossing uitkomen op 10.000 hectare, maar ook dat is – gelet op het voorgaande – een boekhoudkundig cijfer, net als de Nevedi-claim. Het verband tussen ontbossing en soja-import is zeer complex. Maar we kunnen niet zeggen dat de ontbossing door Nederlandse veehouders uitkomt op 0 hectare.
Fysieke link
WWF wil dat alle soja naar de EU aan strenge duurzaamheidscriteria gaat voldoen. En dan bij voorkeur een fysieke link in plaats van een boekhoudkundige. Als dat doorgaat, dan moet de Nederlandse veevoerindustrie aantonen dat alle veevoer daadwerkelijk bij duurzame Braziliaanse sojaboeren vandaan komt. Lost dat de ontbossing op? Een beetje, maar dat is een ander – ook complex – verhaal.