Vaak zijn we vanuit de wetenschap reactief in onze communicatie: alleen al de afgelopen weken kregen we binnen onze divisie vragen als ‘hoe gezond is een kerststol?’, ‘hoe duurzaam zijn vleesvervangers?’ en ‘hoe slecht is zout?’. Door een bericht uit de media of een opvlieging van een journalist komen ze bij ons uit voor wetenschappelijke duiding of om te weten hoe het echt zit. Daar is niets mis mee, maar het zet je als wetenschapper wel op achterstand.
Ten eerste moet je het bestaande narratief bevechten: corrigeren of nuanceren van een bestaand verhaal is lastig en bovendien vaak niet erg mediageniek. Ten tweede zijn er vaak genoeg, minder kundige, andere kapers op de kust die wel iets extreems willen roepen dat wellicht sneller een quote oplevert. Zo werden wij onlangs op het laatste moment afgebeld voor een discussie over amylamide omdat de redactie ‘een food-blogger had gevonden die ook wel wat leuks kon zeggen’ en die was ‘zo lekker naturel’.
Er zijn vaak genoeg kapers op de kust die wel iets extreems willen roepen
Ja het is druk en ja we hebben altijd wel wat anders te doen, maar toch vind ik dat we als wetenschappers ook onze eigen boodschap actief moeten uitdragen. Door zelf een verhaal neer te zetten, maken we ons eigen mediamoment. Wij zijn dan degene op wie anderen moeten reageren en we hebben het heft in eigen hand omdat we zelf kunnen kiezen bij welke nieuws-outlet we iets willen vertellen.
Maar je moet ook iets te bieden hebben dat aantrekkelijk is, en dat betekent dat je het genuanceerde verhaal moet aankleden met een mediageniek element. In sales noemen ze dit je ‘haakje’. Hoogleraar Sander Kersten en ik wilden een genuanceerd verhaal vertellen over vasten en het feit dat je niet noodzakelijk constant moet eten. Maar om het wat aantrekkelijker te maken, koppelden we er als ‘haakje’ aan dat ik zelf vijf dagen zou vasten en dat we daar allerlei metingen aan zouden hangen. Ik zeg niet dat al onze wetenschappers vijf dagen hun eten moeten laten staan voor een mediamoment, maar af en toe kunnen we wel wat extra moeite doen om onze mooie verhalen te vertellen.
Guido Camps (36) is dierenarts en postdoc bij Humane Voeding. Hij houdt van bakken, bijen houden en bijzondere dieren.