Foto: In2Care De meeste Afrikanen beschermen zich tegen malariamuggen door onder klamboes met insecticiden te slapen. Ook sprayt de overheid vaak insecticiden in hun huizen. Het Wageningse bedrijf In2Care heeft een effectief en milieuvriendelijker alternatief. Dat blijkt uit een praktijkonderzoek in Ivoorkust, gefinancierd door de Bill and Melinda Gates Foundation.
Ventilatiebuizen
In2Care plaatste in de helft van 40 onderzochte dorpen meerdere ventilatiebuizen (EaveTubes) hoog in de muren in een groot aantal woningen. Die ventilatiebuizen trekken malariamuggen aan, door de geur van de mensen in het huis. In de buis zit een statisch geladen gaas waar het poeder van een insecticide aan plakt. Als de muggen op dit gaas landen, worden ze als het ware ‘besprongen’ door dit insectenpoeder en sterven ze. Uit het onderzoek bleek dat de dorpen met deze zogenoemde EaveTubes ruim 40 procent minder malariagevallen hadden dan de dorpen met alleen klamboes.
Insecticiden
‘Het voordeel van deze EaveTubes’, zegt Tim Möhlmann van In2Care, ‘is dat de insecticiden hoog in de muur zitten. Daardoor is het gaas met insecticide veilig voor kinderen. Bovendien heb je op deze manier maar een kleine hoeveelheid insecticide nodig. Ten derde komen er hoge doses van het insecticide op de muggen terecht, zodat ook resistente malariamuggen dood gaan.’ In2Care heeft een patent op het statisch geladen gaas.
Klamboes
Hoe meer huizen in het dorp de EaveTubes met gaas installeerden, hoe groter de afname van malaria-infecties, bleek uit het onderzoek. ‘Deze daling is veel groter dan het effect van klamboes’, zegt Möhlmann. ‘De beste klamboes leiden tot slechts 12 procent minder malariagevallen.’
In2Care heeft inmiddels honderdduizenden van deze EaveTubes gemaakt. Het statische gaas met insecticide moet elk jaar worden vervangen. De installatie van de buizen is even duur als het huis geregeld sprayen, terwijl het jaarlijks vervangen van het gaas een stuk goedkoper is, zegt Möhlmann. Daarnaast zijn de EaveTubes een stuk milieuvriendelijker dan de huidige methoden.
WHO
Het Wageningse bedrijf wil de EaveTubes graag verkopen in meerdere Afrikaanse landen, maar loopt nu tegen een probleem aan. Het project met de Gates Foundation is afgerond en succesvol gebleken. Om de Eavetubes door de wereldgezondheidsorganisatie WHO gecertificeerd te krijgen, is er nog één gelijksoortige test nodig, maar Gates richt zich op vaccins tegen malaria en wil geen vervolgproject financieren.
Vervolgonderzoek
‘Regeringen in Afrika krijgen alleen financiering van donoren als ze door de WHO aanbevolen producten gebruiken’, zegt Möhlmann. ‘Maar de WHO wil eerst vervolgonderzoek voordat ze ons product wil aanbevelen. Dat vervolgonderzoek kost 3,5 miljoen euro en dat geld hebben we nog niet. We zoeken nu nieuwe financiers.’
Bij In2Care werken momenteel 8 mensen. De helft daarvan is opgeleid bij WUR. Möhlmann deed promotieonderzoek bij Entomologie, aan muggen en knutten.
