Foto: Shutterstock NWO verdeelt elk jaar honderden miljoenen euro’s aan onderzoeksgeld. Om daarvoor in aanmerking te komen, zijn wetenschappers veel van hun kostbare tijd kwijt met het schrijven van beursaanvragen. Vaak is dat ook nog eens verspilde moeite: de slagingskansen zijn gering.
Slalommen
Dat moet anders, stelt een KNAW-commissie onder leiding van hoogleraar en Spinoza-premie winnaar Bert Weckhuysen. Want door dat geslalom van projectsubsidie naar projectsubsidie is de Nederlandse wetenschap versnipperd geraakt. ‘Het ontbreekt aan continuïteit’, schrijven de commissieleden in een nieuw adviesrapport.
Het is niet de bedoeling dat het fonds bestaande NWO-subsidies vervangt
KNAW-commissie Weckhuysen
Hun voorstel: geef alle universitair docenten, universitair hoofddocenten en hoogleraren met een vaste aanstelling bij een universiteit of universitair medisch centrum (umc) een eigen werkkapitaal. Dan hoeven zij niet steeds bij NWO aan te kloppen. Het idee is om hiervoor een ‘rolling grant-fonds’ op te richten. Uit het fonds worden beurzen gefinancierd die passen bij de verschillende fasen van de wetenschappelijke ladder.
Zo komen er zogeheten startermodules voor UD’s (250 duizend euro), UHD’s (375 duizend euro) en hoogleraren (500 duizend euro) in de eerste fase van hun loopbaan. Ervaren hoogleraren kunnen aanspraak maken op vervolgmodules (250 duizend euro). Het is de bedoeling dat de minister het geld verstrekt, de universiteiten en umc’s bepalen vervolgens wie een beurs krijgt.
Wetenschappers die een rolling grant ontvangen, mogen zelf bepalen hoe zij die besteden. Zolang het maar binnen de onderzoekslijn past. Ze kunnen er bijvoorbeeld een promovendus of technicus mee aannemen, of een bepaald apparaat mee kopen. Het fonds is bedoeld voor wetenschappers met een vaste aanstelling van minimaal tachtig procent die zowel onderzoek doen als onderwijs geven.
Nieuw geld
Het systeem zal naar schatting jaarlijks een half miljard euro kosten. Nieuw geld, benadrukt de commissie. ‘Met een verschuiving van bestaande middelen zal de introductie van het fonds problemen elders in het wetenschapssysteem creëren of vergroten.’ Het is niet de bedoeling dat het fonds bestaande NWO-subsidies vervangt.
