Photo: Pieter Oostlander Oostlander deed proeven met de alg Rhodomonas sp. in samenwerking met aquacultuurbedrijven in Zeeland. Die gebruiken de algen als visvoer voor de teelt van tarbot en bij de kweek van schelpdieren, zoals oesters. Rhodomonas sp. is heel geschikt als visvoer, want hij produceert visolie met een goede verhouding van omega-3-vetzuren.
Bellenkolommen
De aquacultuurbedrijven hebben de keuze uit twee verschillende reactors om algen te telen. Ze gebruiken traditionele bellenkolommen – grote plastic zakken van twee meter hoog met water en algen waar de telers lucht doorheen blazen – en moderne buizenreactors, horizontale glazen buizen. Oostlander vergeleek deze twee productiesystemen in twee verschillende situaties van lichtgebruik: lampen in een gesloten ruimte of het gebruik van zonlicht in een kas.
Buizenreactor
De huidige productiekosten van de algen bedragen tussen de 300 en 600 euro per kilo algen, rekende hij uit. ‘Daarbij ga ik uit van een nieuwe productiefaciliteit. De traditionele bellenkolom is goedkoper in de aanschaf dan de geavanceerde buizenreactor, maar produceert ook veel minder algen per reactorvolume.’ Daarom is de buizenreactor per kilo biomassa uiteindelijk de goedkoopste oplossing, stelt Oostlander, zowel bij gebruik van kunstlicht als zonlicht.
Licht omzetten
Hij zocht ook uit hoe de productie goedkoper kan. De belangrijkste kostenbesparing ontstaat als de algen efficiënter het licht omzetten in biomassa. Door meer licht te gebruiken, bijvoorbeeld zonlicht in combinatie met kunstlicht, kunnen de kosten per kilo algen met 30 procent dalen. Ook kunnen de telers arbeidskosten besparen en de temperatuur in de algenreactors optimaliseren voor een hogere opbrengst. Met die maatregelen daalt de kostprijs naar 100 a 200 euro per kilo algen.
‘Nu nog is gekweekte vis duurder dan de wilde vis uit zee’, zegt de promovendus. ‘Door goedkoper visvoer te produceren, kunnen de kosten in de aquacultuur naar beneden en kan gekweekte vis beter concurreren met wilde vis. Dat bevordert de milieuvriendelijke visconsumptie.’
Lekker
Door de focus op kosten en opbrengsten te leggen, was de vraag nog wel of de hoeveelheid omega-3-vetzuren nog wel hoog was. ‘Ik wilde ook weten: vindt de vis de alg nog wel lekker? Als je snel zoveel mogelijk alg wilt produceren, daalt het percentage gezonde vetzuren iets. Bij een lagere temperatuur produceer je iets minder algen, maar stijgt de kwaliteit ervan. De vistelers moeten hier een optimum zoeken.’
Oostlander promoveerde op 6 oktober bij de hoogleraren Maria Barbosa en Rene Wijffels van de leerstoelgroep Bioprocestechnologie.