Het is een beetje alsof je een ruïne van de Inca’s onder het overwoekerende groen vandaan haalt. Die vergelijking gaat nog niet eens zo heel erg mank. De binnentuinen van Lumen hebben een welige mediterrane begroeiing. De structuren daaronder zijn lang aan het oog onttrokken geweest. Alleen geen eeuwen, maar slechts enkele decennia.
Natuurlijk kunstwerk
De verbazing is er niet minder om. Vooral de vijvers blijken monumentaal. Het reliëf op de bodem is een ontwerp van Michael Singer. De vijvers, de tegelpaden en de pergola’s zijn onderdeel van een groot kunstwerk, legt Elike Wijnheijmer (Facilitair Bedrijf) uit. ‘De hele tuin is ontworpen als een natuurlijk kunstwerk, zoals de Romeinen deden met hun tuinen. Elke tegel is een kunstwerkje op zichzelf.’
Muizen liepen van de tuin zo de kantoren in
Elike Wijnheijmer, Facilitair Bedrijf
En dat komt in volle glorie terug, nu de tuinen uit 1998 worden gerenoveerd. Die opknapbeurt was hard nodig. Weinig functioneerde nog, zoals het ooit was bedoeld. ‘Het ventilatie- en irrigatiesysteem was kapot, licht Wijnheijmer toe. De verbinden van de vijvers met de grote buitenvijver achter Lumen was stuk. Veel van de mediterrane beplanting heeft het niet gered. En muizen liepen van de tuin zo de kantoren in.’
De tuinen, van de hand van landschapsarchitect Hyco Verhaagen, zijn een essentieel onderdeel van Lumen. In de opzet van architect Stefan Benisch vormden de tuinen de longen van het gebouw. Ze leverden koelte in de zomer en warmte in de winter. Maar die functie heeft nooit goed gewerkt. De temperatuur in de tuin was eerder tropisch dan mediterraan. Mensen hielden hun ramen dus dicht als de zon ging schijnen, terwijl die luchtdoorstroming door het gebouw juist een essentieel onderdeel was van het concept.’
Longfunctie
Het binnenklimaat in Lumen is berucht. ’s Zomers is het er meer dan tropisch. De renovatie gaat daar niks aan veranderen. ‘De tuinen krijgen niet meer de oorspronkelijke longfunctie terug’, zegt Wijnheijmer. ‘Het binnenklimaat wordt straks verbeterd door Lumen aan te sluiten op het WKO-systeem (warmte-koude-opslag) op de campus. De tuinen gaan verder als zelfstandige eenheid, waar iedereen volop van kan genieten.’
Een deel van de planten blijft. Dat geldt met name voor de grote struiken en de hangplanten die het hebben overleefd. Het mediterrane uitgangspunt wordt wel losgelaten; er komen meer planten die schaduw nodig hebben. Die begroeiing wordt dit najaar geplant. Op dit moment wordt nog hard gewerkt om de ‘hardware’ in orde te maken. Dat het door corona rustig is in het gebouw komt daarbij goed van pas.