Studenten die het vak Introduction Marine and Estuarine Ecology volgden in periode vijf, zouden naar Texel gaan om veldwerk te doen en experimenten uit te voeren. Het mocht niet zo zijn: al het onderwijs van periode vijf werd naar online verplaatst vanwege de coronacrisis.
‘Dus werden de experimenten omgezet in online tutorials,’ vertelt Daphne Ruiter (21), student Plantenwetenschappen. ‘Voor de laatste tutorial moesten we een onderzoeksvoorstel schrijven voor een experiment dat op Texel uitgevoerd had kunnen worden. Eventueel mocht je dat ook ondersteunen met een pilotexperiment. Dat leek mijn groepje een goed idee, dus schreven we een voorstel voor een experiment dat thuis uitgevoerd kon worden.’
Invasieve algensoort
Tijdens de colleges werden de studenten voorgesteld aan de Caulerpa taxifolia, een invasieve algensoort die veel problemen veroorzaakt in de Middellandse Zee. ‘Wij wilden kijken of deze alg ook een probleem zou kunnen vormen in de Waddenzee wanneer deze opwarmt door klimaatverandering. Dus hebben we de invloed van temperatuur op de groei en het overleven van Caulerpa taxifolia onderzocht met behulp van de wijnkoeler die bij mijn ouders thuis op zolder staat.’
De wijnkoeler heeft verschillende temperatuurstanden, vertelt Ruiter. ‘Bovenin is het twintig graden, onderin zes graden, en daar tussenin heb je verschillende standen. Eerst wilden we meerdere koelkasten op verschillende temperaturen zetten, maar bij een koelkast komt geen licht naar binnen. De wijnkoeler heeft een glazen deur, dus daar komt wél licht naar binnen.’ De algen konden gewoon op het internet worden besteld. ‘Best makkelijk voor een soort die invasief kan zijn.’ Het zeewater kwam niet uit de Waddenzee, maar is zelfgemaakt. ‘We hebben dezelfde zoutconcentratie als Waddenzeewater aangehouden.’
Voor herhaling vatbaar
Het experiment had een verrassende uitkomst, vertelt Ruiter. ‘Het heeft niet lang genoeg gestaan om een groei waar te nemen, maar er was wel degelijk een verschil in kwaliteit van de algen zichtbaar. Opvallend genoeg zagen de algen die op lagere temperaturen stonden er gezonder uit dan de algen die op hogere temperaturen hadden gestaan. Dit suggereerde dat Caulerpa taxifolia nu al in de Waddenzee zou kunnen overleven, mits er milde winters zijn. Daarom lijkt het mij interessant om dit experiment nog een keer in betere omstandigheden te herhalen, omdat deze alg mogelijk een echte bedreiging voor het leven in de Waddenzee is.’
‘Alle studenten waren teleurgesteld dat veldwerk niet doorging,’ zegt Ruiter. ‘Toch hebben de docenten er een heel divers en uitdagend vak van gemaakt.’