Sinds het uitbreken van het virus in de Chinese provincie Wuhan, is dit wereldwijd de eerst bekende besmetting van dier op mens. ‘We vermoedden al dat coronavirus vanuit nertsen terug naar mensen zou kunnen gaan’, vertelt viroloog Wim van der Poel van Wageningen Bioveterinary Research, ‘omdat de virusvarianten bij mens en nerts erg op elkaar lijken.’ Onderzoek heeft nu bevestigd dat één van de medewerkers van de nertsenhouderij waarschijnlijk besmet is met een coronavirus dat veel overeenkomsten vertoont met het virus dat bij de nertsen op het bedrijf gevonden is. Van der Poel: ‘De genetische code van het virus bij deze patiënt is vrijwel identiek aan die van het virus bij de nertsen. Wat het zeer aannemelijk maakt dat het van een nerts naar deze persoon is gegaan.’ Door genetische codes van de virussen te vergelijken kunnen de onderzoekers een stamboom maken en een idee krijgen op welke manier en op welk moment dieren en mensen besmet zijn.
Onze voornaamste angst is dat nertsen een bron vormen voor herintroductie van het virus
Wim van der Poel, viroloog Wageningen Bioveterinary Research
De medewerker is inmiddels hersteld, laat minister Carola Schouten in een brief aan de Tweede Kamer weten. Schouten kondigde ook extra maatregelen aan voor nertsenhouderijen. Alle bedrijven worden nu gescreend om te zien of er op nog meer plekken covid-19 aanwezig is. De bedrijven hoeven vooralsnog niet te worden geruimd.
Angst nertsen als bron voor herintroductie
De kans dat mensen via nertsen besmet worden is veel kleiner dan de kans om door een andere persoon besmet te worden. Van der Poel: ‘Maar nu we corona bij mensen eindelijk een beetje onder controle lijken te krijgen is de voornaamste angst dat nertsen als bron gaan fungeren en het virus dan opnieuw kunnen introduceren bij mensen.’ Tot nu toe ziet hij dat bij de nertsen het virus, net als bij mensen, geleidelijk uitdooft. ‘Op het eerste bedrijf zijn dieren alweer aan het herstellen en is er ook geen virus-uitscheiding meer.’
Katten en varkens
Wageningen Bioveterinary Research onderzoekt hoe de ziekte zich onder de nertsen verspreidt. Daarnaast wordt ook gekeken of katten op de bedrijven besmet raken met het virus. Tot nu toe zijn drie katten aangetroffen die antistoffen tegen covid-19 in hun bloed hadden, wat betekent dat ze besmet zijn (geweest). Er wordt nog verder onderzocht welke mogelijke rol katten spelen in de verspreiding van corona. Verder hebben Van der Poel en zijn collega’s meerdere onderzoeken gedaan met varkens. ‘We weten namelijk dat deze gevoelig zijn voor andere coronavirussen zoals SARS-1 en MERS. Maar herhaaldelijk onderzoek laat zien dat varkens niet gevoelig zijn voor covid-19, ook niet bij hoge dosis virus.’