Foto: Shutterstock Als je wilt dat de biodiversiteit toeneemt, kun je niet om de boeren heen, is de stellige overtuiging van hoogleraar Natuurbeheer David Kleijn. ‘Zij beheren immers veruit het grootste deel van het land en hebben indirect effect op natuurreservaten. Je moet boeren erbij betrekken. Maar het is moeilijk om effectieve beheermaatregelen bij de boer te krijgen. De vraag is waar dat aan ligt. Hoe krijg je beheer dat de biodiversiteit bevordert in de bedrijfsvoering geïntegreerd?’
8 miljoen
Met een groot Europees project (titel: Showcase) gaat Kleijn dat de komende vijf jaar uitzoeken. Aan het project van 8 miljoen euro doen 22 partners uit vijftien landen mee. In ons land zijn dat, naast projectcoördinator WUR, de Vlinderstichting en het bedrijf Peterson Projects dat expertise inbrengt op het gebied van de ontwikkeling van nieuwe verdienmodellen. Kleijn kan voor de Nederlandse inbreng twee promovendi en een postdoc aanstellen.
Wat zijn de kosten en wat zijn de baten. Het gaat om nieuwe verdienmodellen
David Kleijn
Programma’s om boeren te laten bijdragen aan natuurontwikkeling zijn er genoeg. Maar die programma’s hebben onvoldoende effect. De studie moet onder meer duidelijk maken wat de juiste prikkels zijn voor boeren om echt te investeren in biodiversiteit. Kleijn: ‘Het gaat dan om zaken als het effect van maatregelen op de inkomsten van de boer. Wat zijn de kosten en wat zijn de baten. Het gaat om nieuwe verdienmodellen.’
Tien gebieden
Concreet wil Showcase aan de slag in tien gebieden in Europa, die samen de verschillende landbouwsystemen vertegenwoordigen. In die gebieden vinden de proeven plaats en wordt onderzoek gedaan naar de effecten van aangepast, op de biodiversiteit gericht, beheer. Daarbij wordt uitdrukkelijk ook gekeken naar de effecten op de bedrijfsvoering (oogstopbrengst en winst) van de boer. Aan Showcase werken naast ecologen daarom ook sociologen en economen.
De studie in ons land vindt plaats in Zuid-Limburg, waar Kleijn een project heeft opgezet om de boshommel terug te krijgen in het landschap. Samen met boeren, natuurorganisaties, het waterschap en twee betrokken gemeenten is hij daar al geruime tijd bezig de neuzen dezelfde kant op te krijgen. Daarbij gaat het om relatief kleine ingrepen als aangepast maaibeheer van percelen en bermen. Het Europese project haakt daar op aan.