Insectenboer Ricardo Arciniegas Cárdenas kweekt insecten en werkt samen met vijf studenten die onderzoek doen naar de soldaatvliegen. Het vredesakkoord tussen de FARC en de Colombiaanse regering, dat drie jaar geleden werd getekend, maakte zo’n 60.000 FARC-strijders werkloos. Veel van hen keren terug naar de kleinschalige landbouw, maar het valt niet mee om daarvan rond te komen. De Colombiaanse Karol Barragán deed onderzoek naar zwarte soldaatvliegen tijdens haar PhD in Wageningen en wil die kennis nu gebruiken om de nieuwe boeren te helpen. Insects for Peace is een samenwerkingsproject van de Universidad Nacional in Colombia en de Wageningse leerstoelgroep Entomologie.
Voedzaam
Soldaatvliegen zijn voedzaam en daarom goed te gebruiken als eiwitbron in veevoer. Daarnaast is het makkelijk en goedkoop om ze zelf te kweken. Essentieel, omdat de Colombiaanse boeren geen grote investeringen kunnen doen. Barragán: ‘De armoede is de reden dat deze mensen zich ooit bij de FARC aansloten. Er was oorlog, er waren geen mogelijkheden voor scholing, of voor werk. Het is voor de meesten geen vrijwillige keuze geweest om te gaan vechten. Nu moeten ze weer opnieuw beginnen en het kweken van soldaatvliegen is een goedkope, innovatieve manier om een onafhankelijk bestaan op te bouwen. Als ze zelf insecten kweken hoeven de boeren geen dure importproducten te kopen voor hun bedrijf.’ Het project is in eerste instantie gericht op de ex-strijders, maar ook de ‘gewone’ boeren kunnen meedoen, benadrukt Marcel Dicke, die vanuit de WUR het betrokken is bij het project. ‘We willen een lokale, duurzame economie stimuleren.’
De soldaatvliegen kunnen worden gekweekt op het organische afval van de boer zelf, dat maakt het een circulair proces
Circulair
Duurzaam, want een ander groot voordeel van de soldaatvliegen is dat de larven op lokale reststromen gekweekt kunnen worden. Mest, of plantenresten die overblijven na de oogst; de larven zijn niet kieskeurig. ‘De soldaatvliegen kunnen worden gekweekt op het organische afval van de boer zelf, dat maakt het een circulair proces’, zegt Barragán. ‘We onderzoeken nu welke mix van afvalstromen ideaal is voor de larven. Als we het proces efficiënter kunnen maken, kunnen de boeren niet alleen goed veevoer produceren voor hun eigen dieren, maar ook geld verdienen met de verkoop van de extra productie.’
Prachtig moment
De eerste trotse insectenboer is Ricardo Arciniegas Cárdenas. Op zijn dertiende ging hij bij de FARC waar hij ruim twintig jaar commandant was. Nu kweekt hij insecten en werkt hij samen met vijf studenten die onderzoek doen naar de soldaatvliegen. De resultaten van dit onderzoek worden gebruikt om in meer regio’s de insectenkweek op te starten. Afgelopen november gaf Ricardo een presentatie over het Insects for Peace project op de Universidad Nacional. Barragán: ‘Dat was een prachtig moment. Hij was nog nooit op een universiteit geweest. Het is enorm belangrijk dat een gerespecteerd instituut als de universiteit deze mensen helpt. Ze werden altijd als vijand gezien, en we hopen dat we dat kunnen veranderen. De samenwerking tussen de ex-guerillas en de rest van de bevolking zorgt ervoor dat ze kunnen reïntegreren.’