Volgens onderzoek van de vakbonden FNV en VAWO vindt de helft van de medewerkers op universiteiten dat hun werkomgeving sociaal onveilig is. 44 procent van de vrouwen en 35 procent van de mannen zegt daar zelf last van te hebben. Er wordt geroddeld, gepest en buitengesloten. Hoogleraren en leidinggevenden maken zich schuldig aan intimidatie en machtsmisbruik.
Lage respons
Volgens de Medewerkersmonitor van WUR heeft iets minder dan 10 procent van de medewerkers te maken met ongewenst gedrag. Verbaal geweld komt het vaakst voor, gevolgd door pesten en discriminatie. ‘Ik kan niet zo veel zeggen over die cijfers van FNV/VAWO’, zegt vertrouwenspersoon Martie Wagenaar in eerst reactie. ‘Ik heb het onderzoek nog niet goed bekeken.’ De FNV/VAWO peilde alleen de eigen achterban bij de universiteiten en instellingen. De respons was 17,5 procent.
Leidinggevenden zijn in veel gevallen zelf de oorzaak van het probleem
Vertrouwenspersoon Martie Wagenaar van WUR
‘Dat is niet zo hoog’, reageert Wagenaar. ‘Onze Medewerkersmonitor scoorde een respons van 64 procent. Dat is een stuk hoger. Wat ik wél heel erg herken in hun onderzoek is de rol van leidinggevenden. Die zijn in veel gevallen zelf de oorzaak van het probleem of doen te weinig om het op te lossen.’ In 2017 was volgens Wagenaar in 70 procent van de gevallen van ongewenst gedrag bij WUR de leidinggevende de veroorzaker.
Steun in de rug
Ook het Landelijk Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren presenteerde onlangs een onderzoek naar wangedrag in de wetenschap. Dat wijst eveneens naar hiërarchische structuren als oorzaak van wangedrag. Wagenaar ziet in beide studies een steun in de rug voor de aandacht die er moet komen voor de rol van de leidinggevenden bij het creëren van een veilige werkomgeving.