Foto: Shutterstock Zand schaars? Je kunt het je nauwelijks voorstellen. Zand is immers overal. Dat dacht Adri Bolt van Studium Generale ook. Totdat-ie over de documentaire ‘eco-thriller’ Sand Wars hoorde en het boek The world in a grain las van Vince Beiser. Film en boek laten de verontrustende wereld zien achter de zandwinning in de wereld en de verwoestende effecten daarvan op het milieu.
Noodklok
Film en boek sluiten nauw aan bij de noodklok die UNEP, de milieutak van VN, in 2014 luidde. In het VN-rapport Sand, rarer than one thinks zette professor Pascal Peduzzi (University of Geneva) de feiten rond de zandhonger van de wereld op een rij. Het onderzoek leidde tot een tweede rapport van zijn hand, dat dinsdag 7 mei wordt gelanceerd. Hierin presenteert Peduzzi mogelijke oplossingen om de zandhonger in goede banen te leiden.
Zandweek
Studium Generale heeft Peduzzi weten te strikken om zijn ideeën in Wageningen te komen toelichten. Ook de Amerikaan Vince Beiser komt naar de speciale zandweek die SG aan het probleem wijdt. Beiden zullen uitvoerig ingaan op het excessieve gebruik van zand. Gemiddeld gebruikt elke aardbewoner dagelijks 18 kilo zand. Zand als bouwmateriaal in cement, dammen, glas, electronica en noem maar op. Met dat gebruik is elk jaar een zandwal van 27×27 meter te bouwen rondom de hele planeet.
De lezingen van Peduzzi en Beiser vormen de kern van de week die van 21-28 mei plaatsvindt. Daaromheen zijn diverse culturele activiteiten gepland. De aftrap op dinsdag 21 mei staat in het teken van zandkunst. Voor de zuidelijke entree van Forum maakt een kunstenaar een zandsculptuur. ’s Avonds treedt in Forum ‘zandtovenaar’ Gert van de Vijver op, die letterlijk tekent met zand. Studenten kunnen op donderdag zandkastelen bouwen.
Hot chocolate effect
De documentaire Sand Wars (2016) wordt twee keer vertoond. De Wageningse hoogleraar Ton Hoitink leidt de vertoning in filmhuis Movie W in. De andere Wageningse inbreng komt van hoogleraar Saskia van Ruth (Rikilt), die laat horen hoe zand van de Noordzee klinkt als je dat in water ‘oplost’ en erin gaat roeren. Dit geluid, een variant van het ‘hot chocolate effect’, blijkt karakteristiek voor de herkomst van het zand.
Het volledige programma van The world of sand is hier te vinden.
