Foto: Shutterstock Kan dat en heeft dat zin? Willie Loeffen, expert Afrikaanse varkenspest bij WUR, geeft zijn visie.
Het aantal wilde zwijnen in Nederland is de laatste twintig jaar fors toegenomen. En nu dreigt Afrikaanse varkenspest vanuit Oost-Europa ons land binnen te komen. Wilde zwijnen zijn een verspreidingsbron van dit dodelijke varkensvirus.
Moeten de wilde zwijnen dus worden afgeschoten?
Loeffen: ‘Als je wilde zwijnen afschiet, doe je dat preventief om een introductie van Afrikaanse varkenspest in Nederland te voorkomen, of om te zorgen dat het virus zich niet zo makkelijk gaat verspreiden als het toch binnenkomt. Dat zijn twee verschillende doelstellingen. Daarnaast is afschot een belangrijk middel bij de bestrijding van het virus bij een uitbraak. Om te beginnen: er komt geen Afrikaanse varkenspest in Nederland omdat er wilde zwijnen uit Oost-Europa naar Nederland lopen. We krijgen hier varkenspest onder wilde zwijnen doordat mensen bijvoorbeeld besmet vlees meenemen uit Oost-Europa. De mens brengt het virus binnen, niet het zwijn. Daar richt zich nu ook terecht de voorlichting op.’
Zwijnen afknallen helpt niet?
‘Hoe minder wilde zwijnen, hoe kleiner de kans dat het virus hier binnenkomt. Preventief afschieten van zwijnen kan dus effectief zijn. Frankrijk heeft het leger ingezet om alle wilde zwijnen af te schieten in een gebied aan de Belgische grens, om de verspreiding van het virus vanuit België te voorkomen. Het is nog even afwachten hoe dat uitpakt. Afschieten om een lokale uitbraak te bestrijden is zeker een serieuze optie. In Tsjechië is het gelukt de Afrikaanse varkenspest te bestrijden door een klein gebied te omheinen, waarna scherpschutters van de politie alle zwijnen hebben gedood. Dat is effectief gebleken.’
Wie moeten de zwijnen in Nederland afschieten?
‘In Nederland schieten de jagers wilde zwijnen. Dat zijn vrijwilligers met beperkte middelen die aan natuurbeheer willen doen en hun hobby willen uitoefenen. Zij kijken met andere ogen naar wilde zwijnen dan de varkensboeren, dus kun je die opzadelen met het preventief afschieten van alle zwijnen in Limburg en Brabant? En willen we grote aantallen zwijnen jarenlang blijven afschieten? Ik vind de focus op de varkenspest nu te beperkt en zie liever een bredere discussie over wat we met de wilde zwijnen in Nederland willen.’