Foto: Filip van Noort Daardoor is de teelt van vanille commercieel niet haalbaar. Dat concludeert de Greenhouse Technology groep van WUR na vijf jaar onderzoek.
WUR-onderzoeker Filip van Noort heeft onderzocht of Nederlandse tuinders succesvol vanille kunnen telen. Nu wordt deze natuurlijke smaakstof vooral op Madagascar geteeld. Door de groeiende vraag zijn vanillestokjes erg duur geworden. Van Noort kreeg vijf jaar geleden vanilleplanten uit Oeganda en onderzocht de beste teeltomstandigheden in het praktijkcentrum van WUR in Bleiswijk.
‘We hebben een teeltprotocol ontwikkeld dat gegarandeerd een goede kwaliteit vanille kan geven’, zegt Van Noort. In dit protocol bloeit de vanille tussen maart en mei, waarna de vanille tussen in oktober of november geoogst kan worden, waarna de vanille in de winter bewerkt kan worden tot zwarte vanillestokjes.
Onzekerheden
Maar de teelt van vanille – een klim-orchidee – kent veel onzekerheden, vervolgt Van Noort. Het duurt minimaal twee jaar voordat de vanilleplant in bloei staat. Wanneer er bloei is, moeten de bloemen handmatig worden bestoven, want veel arbeidstijd kost. Het is onvoorspelbaar hoeveel kilo peulen een plant geeft, de verschillen tussen de planten zijn groot. Bovendien kunnen er tijdens de teelt plantenziekten ontstaan. Dat maakt de business-case voor Hollandse tuinders onzeker, concludeert Van Noort. Weliswaar is de vanilleprijs op de wereldmarkt nu hoog, maar de verwachting is dat die prijs zakt. En ook bij die lagere ‘normale’ prijs moet de businesscase rendabel zijn, stelt de onderzoeker.
Nieuwe goud
Het onderzoek naar de neder-vanille liep eind vorig jaar af. Enkele jaren geleden werd de vanille nog betiteld als het nieuwe goud voor de glastuinders, want een vanillestokje van 2 gram kostte zo’n 3 euro in de supermarkt. Van Noort temperde toen al de verwachtingen. ‘De vanilleteelt vraagt veel kennis en arbeid en de bloei is lastig.’ Hij werkte samen met enkele tuinders die vanilleplanten in hun kassen opkweekten en een orchideedeskundige van Naturalis.
Van Noort ziet nog wel mogelijkheden voor vervolgonderzoek. ‘Ik zou graag teeltproeven doen met een hoogproductief ras, omdat er nog veel te leren is over de vanilleteelt. Die kennis kan ook van pas komen in de buitenteelt van vanille in Afrika.’