© Razbak CC 3.0
Maar kroosburger zal de nieuwe vegasnack niet gaan heten, laat Jurriaan Mes meteen weten. ‘Dat doet teveel aan sloten denken.’ En dat denkt de voedsel- en gezondheidsonderzoeker van Wageningen Food & Biobased Research niet zomaar, het is al uitgezocht. ‘Consumentenonderzoek wijst uit dat de naam eendenkroos het niet zo goed doet, we kunnen het beter waterlinzen noemen, zoals het plantje ook wel heet.’
Lingewaard
Een vegaburger op basis van eiwit uit eendenkroos is er nu nog niet. Maar dat is dus wel de bedoeling van het project waar Mes, collega Ingrid van der Meer (Wageningen Plant Research), een aantal bedrijven en de gemeente Lingewaard aan werken. Met financiële steun uit Europa (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling) is het consortium bezig eendenkroos als nieuwe eiwitbron op de kaart te zetten.
De meeste mensen kennen eendenkroos vooral als dat groene spul waar sloten en vijvers mee volliggen. Maar deze woekeraar heeft ook een heel andere kant, legt Mes uit. ‘Het plantje heeft een heel hoog eiwitgehalte. En omdat het zo snel groeit – je hebt alleen een laagje water en zonlicht nodig- is het als eiwitbron interessant.’ Zo interessant dat WUR al drie jaar onderzoek doet naar eendenkroos.
Het plantje is steviger dan we denken. Onze enzymen lijken moeite te hebben om alle eiwitten te ontsluiten
Jurriaan Mes
Dat onderzoek is er met name op gericht om waterlinzen en het daaruit gewonnen eiwit voor menselijke consumptie geaccepteerd te krijgen. Zover is het nu nog niet. Mes en collega’s zijn druk bezig een zogeheten Novel Food Dossier samen te stellen, dat de weg opent naar het schap in de supermarkt. Daarnaast is meer onderzoek nodig naar de mate waarin mensen het plantje kunnen verteren. En verteren blijkt lastig. ‘Het plantje is steviger dan we denken’, licht Mes een tipje van de sluier op. ‘Onze enzymen lijken er moeite mee te hebben om alle eiwitten te ontsluiten.’
Beschrijving van de waterlinze in het Cruydt boek van Rembert Dodoens in 1644
Naast directe consumptie van het plantje richt de aandacht zich in dit project op de extractie van de eiwitten. Voor dat onderdeel is Biorefinery Solutions uit Groenlo verantwoordelijk. En voor de ontwikkeling van nieuwe producten doet Bobeldijk Food Group uit Deventer mee, bekend van de vegafit-vleesvervangers.
Maar het begint dus allemaal met de kweek. En daar komt de gemeente Lingewaard om de hoek kijken. De gemeente ziet in de productie van eendenkroos een mooie manier om van de leegstand in de kassen in het buitengebied af te komen. De eerste plantjes gaan deze week vanuit Wageningen naar een deelnemende kweker in Lingewaard. Daarbij gaat het om de kroossoort Lemn minor. De chemische analyses en de voedingsproeven vinden in Wageningen plaats.
Kookboek
Binnenkort start volgens Mes een vervolg op het verteringsexperiment. In die proef wordt gekeken naar de effecten van langdurige (elf dagen) dagelijkse consumptie van waterlinzen. Want ook al is de vertering misschien lastig, het plantje is wel eetbaar. Studenten van VHL-Leeuwarden maakten er in 2015 al een kookboek ‘Waterlinzen, heerlijk en gezond’ voor.
Het Lingewaard-project duurt drie jaar en omvat 1,8 miljoen euro. Europa betaalt 40 procent van dat bedrag.