Wetenschap
Natuur & milieu

‘Grote grazers moeten weg uit Oostvaardersplassen’

Jarenlang hield ecoloog Frank Berendse zich stil in de discussie over de grote grazers in de Oostvaardersplassen. Nu laat de emeritus-hoogleraar Natuurbeheer en plantenecologie zich uit: hij vindt dat de vrij levende kuddes van heckrunderen, konikpaarden en edelherten weg moeten.
Stijn van Gils

© Shutterstock

Waarom komt u hier nu mee?

‘Ik dacht tot nu toe altijd: de teloorgang van de natuur in het agrarische gebied is veel erger, laat ik mij daar op focussen. Maar de stervende dieren halen bij het brede publiek het draagvlak voor natuurbehoud onderuit. Ook is de biodiversiteit in het droge deel van de Oostvaardersplassen hard achteruit gegaan. Ooit was het droge deel een schitterend natuurgebied met nachtegaal en paapje. Nu is het een desolate vlakte met brandgans, kolgans en grauwe gans. Dat zijn ook mooie soorten, maar die zie je ook op heel veel andere plekken. De bijzondere soorten zitten alleen in het moerasgebied waar de grote grazers niet kunnen komen.’

Is het niet zonde om zo’n experiment te beëindigen? Twee van uw promovendi zijn nota bene gepromoveerd op de ontwikkeling in het gebied.

‘In 1983 was het idee dat er onder invloed van grote grazers een parkachtig landschap met stekelige struiken en groepjes bomen zou ontstaan. Ik vond dat een interessante gedachte en Frans Vera is bij mij gepromoveerd op dat idee. Later heeft mijn promovendus Perry Cornelissen veel onderzoek gedaan naar de ontwikkeling in het gebied. We zien dat die voorspelde ontwikkelingen niet plaatsvinden. Naar alle waarschijnlijkheid zal dat ook niet meer gebeuren. De bodem is zo voedselrijk, dat de kiemplanten van sleedoorn of meidoorn worden afgevreten of – bij een lagere begrazing – snel worden overschaduwd door hoge kruiden en grassen.’

Dus helemaal geen grazers meer?

‘Het is jammer om zo’n Serengeti-achtig landschap te verliezen. Maar goed, het kan zo niet langer en wat er nu is, heeft weinig met natuur te maken. Dus mijn voorstel: ja, ze kunnen er maar beter helemaal uit. In plaats daarvan kunnen we het droge deel onder water laten lopen, zodat het moerasgebied veel groter wordt. In dat moerasgebied kunnen we vlonderpaden aanleggen. Mensen kunnen die prachtige natuur dan veel beter beleven, zonder het te verstoren.’

Hoe reageren uw collega’s?

‘Ik heb één woedende e-mail gehad waarin staat dat ik er niks van begrepen heb, maar ik krijg veel meer steun, zelfs van boswachters van beheerder Staatsbosbeheer.’

lees ook

Leave a Reply


Je moet inloggen om een comment te plaatsen.