Het bezoek van Frank van Berkum is een van de eerste Wageningen Dialogues. Hiermee wil Wageningen UR in gesprek gaan met de buitenwereld over maatschappelijk relevant thema’s. ‘Luisteren is hierbij heel belangrijk,’ zei collegevoorzitter Fresco die de avond aan elkaar praatte.
De bijeenkomst draaide om Van Berkums nieuwste boek, Het hongerige brein, over obesitas. De internist stelt dat mensen met vetzucht te vaak horen dat ze meer moeten bewegen en minder eten. Volgens Van Berkum is dit echter een doel en geen middel. Mensen moeten juist de gereedschappen krijgen dit moeilijke doel te bereiken.
In 2011 claimde Van Berkum dat zijn boek Gezond slank met Dr. Frank een dieet bevatte dat makkelijk vol te houden was zonder hongergevoel. De methode kreeg flinke kritiek, onder andere van de Wageningse hoogleraar Humane voeding Frans Kok. Hij zag slechts de volgende dieetgoeroe die een crashdieet verkocht zonder wetenschappelijke onderbouwing.
Er moet meer aandacht komen voor de achterliggende factoren van obesitas
Stephan Peters
In gebouw Orion was weinig te merken van kritiek of zelfs een debat. Het publiek luisterde en stelde beleefde vragen. Gastspreker Stephan Peters van het Voedingscentrum vond het zelfs ‘een excellent boek’, dat gedrags- en voedingsleer samenbrengt. En dat is hoogste tijd. ‘Er moet meer aandacht komen voor de achterliggende factoren van obesitas, zoals de obesogene samenleving, waarbij kinderen die net een hartoperatie hebben ondergaan een kidsbox aangeboden krijgen met friet en kroketten.’
Ook Sander Kersten, hoogleraar Voeding, metabolisme en genomics, vindt het tijd dat allerlei vakgebieden gaan samenwerken rondom obesitas. ‘Wetenschappers zijn goed in het identificeren van problemen en oorzaken, maar niet in oplossingen.’ Kersten denkt dat het tijdperk van simpele oplossingen voorbij. In de toekomst krijgt iedere persoon een op maat gemaakte behandeling.
Pas bij de borrel achteraf bleek er toch wel weerstand te bestaan tegen dit betoog. Hoewel de sprekers benadrukten geen obese mensen te willen stigmatiseren is dat precies wat ze doen, vindt Lenneke Vaandrager, universitair hoofddocent Gezondheid en maatschappij. ‘Dit zijn geen domme mensen. Alle kennis is aanwezig, en nu gaan wij ze vertellen wat ze moeten doe. Ik vind het tenenkrommend.’
Foto: Guy Ackermans