Het was één van de open vragen toen VVD en PvdA met D66 en GroenLinks afspraken om een nieuw leenstelsel in te voeren: hoe gaan oud-studenten hun schuld aflossen als ze voor hun bacheloropleiding een basisbeurs kregen, maar niet voor hun master? Die studenten zouden eigenlijk twee verschillende studieschulden hebben: één volgens de huidige regels en één volgens de komende regels van het ‘studievoorschot’. Het zou een wirwar worden. Daarom mogen ze straks zelf kiezen hoe ze hun studieschuld terugbetalen: volgens de oude of de nieuwe regels.
Dat staat in de toelichting bij het wetsvoorstel van minister Bussemaker.De nieuwe regels zijn veel gunstiger. Oud-studenten mogen 35 jaar doen over het afbetalen en het maandbedrag is nooit hoger dan vier procent van het inkomen. Ook hoeven ze pas te gaan aflossen als ze meer verdienen dan het minimumloon.
Het maakt (vooral voor hbo’ers) een sluiproute mogelijk: om te profiteren van de nieuwe aflossingsregels kunnen zij zich een maandje inschrijven voor een masteropleiding. Ze hoeven geen diploma te behalen. Over een paar jaar is deze ‘tussengroep’ verdwenen en vallen alle hbo- en wo-studenten onder de regels van het studievoorschot. Het gaat daarom om een overgangsmaatregel.
Mbo’ers zijn een geval apart. Zij behouden de basisbeurs. Als zij daarna naar het hbo doorstromen, mogen ze ook de studieschuld die ze in het mbo opbouwden volgens de nieuwe regels afbetalen.